Planning. 2023; 33(1): 40-57 | DOI: 10.14744/planlama.2022.93276

Kültürel Miras Yönetim Planlamasý Kavramsal Çerçevesi ve Ýlgili Lisansüstü Araþtýrmalar Üzerine Bir Ýnceleme

Evrim Ulusan
Orta Doðu Teknik Üniversitesi, Kentsel Politika Planlamasý ve Yerel Yönetimler Anabilim Dalý, Ankara

Yönetim planý kavramý, kültürel miras alanlarýnda uygulanan bir stratejik mekânsal planlama yaklaþýmý olarak, neoliberalizm, çevrecilik hareketleri ve postmodernizm ekseninde yaþanan paradigma deðiþimlerinin sonucunda 1980’lerde geliþmeye baþlamýþ, uluslararasý koruma mevzuatýnda 2000’lerde, Türkiye'de ise 2863 sayýlý Kültür ve Tabiat Varlýklarýný Koruma Kanunu’nda 2004 yýlýnda yapýlan deðiþiklikle yasallýk kazanmýþtýr. O tarihten bugüne Türkiye’de bu konudaki uygulama deneyimi ve akademik araþtýrmalar artmýþtýr. Ne var ki, yürütülen bu araþtýrmalara iliþkin detaylý bir analiz henüz yapýlmamýþtýr. Böyle bir analiz, yönetim planlama kuramý ile uygulamasý arasýnda güçlü bir baðýn kurulmasýna katký saðlayabilir. Bu makale; öncelikle yönetim planlama yaklaþýmýnýn ortaya çýktýðý sosyo-politik baðlamý özetleyerek kavramýn çok boyutlu doðasýný aktarmayý, sonrasýnda ise kültürel miras yönetim planlamasý konusundaki akademik araþtýrmalara dönük ilginin analizini lisansüstü tezlere odaklanarak yaparak yönetim planlama yaklaþýmýnýn Türkiye pratiðindeki teori ve uygulama arasýndaki iliþkisi üzerine bir tartýþma baþlatmayý amaçlamaktadýr. Araþtýrma sonunda; bugüne kadarki araþtýrmalarda hangi boyutlarýn ve hangi yöntemsel yaklaþýmlarýn ele alýndýðý özetlenmekte, ayrýca daha fazla ilgi gerektiren boyutlar hakkýnda çýkarýmlar yapýlmaktadýr.

Anahtar Kelimeler: Alan yönetimi, kültürel miras yönetimi, lisansüstü tez-ler; yönetim planý, yönetim planlamasý.

---

Conceptual Framework for Cultural Heritage Management Planning and the Analysis of Related Graduate Thesis Studies

Evrim Ulusan
Middle East Technical University, Department of Urban Policy Planning and Local Governments, Ankara

The concept of management planning started to develop as a strategic spatial planning approach applied in cultural heritage places in the 1980s as a result of the paradigm shifts in the axis of neoliberalism, environmentalism and postmodernism. It was legalized in the international protection legislation in the early 2000s, and accordingly in Türkiye in 2004, upon the amendment made in the Law on the Protection of Cultural and Natural Assets No 2863. Practical experience and related academic research have improved since then, yet a detailed analysis of this academic research that would help building a link between heritage management theory and practice is absent. This article aims firstly to present socio-political strands that led to the emergence of this multifaceted concept, and then to analyze the academic interest in heritage management planning in cultural sites through post-graduate thesis studies in order to initiate a discussion on the relationship of management planning theory and practice within the Turkish context. The research outputs include a summary of dimensions analyzed and methodologies applied in the research conducted to date as well as considerations of dimensions that require further interest.

Keywords: Site management, cultural heritage management, graduate the-sis; management plan; management planning.

---