Bu derleme yazýsý, son dönem Türkiye’sinde gözlemlediðimiz yeni dalga toplumsal hareketlilik ve çevre bilincinin, insan-çevre iliþkisinin de sorgulandýðý yeni bir çevre paradigmasýný kucakladýðýný savunmaktadýr. Dolayýsýyla bu dönem içinde, artan çevre bilinci ve toplumsal hareketlerin sadece ana-akým çevreci veya kapitalist/neo-liberal eleþtirel yaklaþým çerçevesinde açýklanmasý da yetersiz kalmaktadýr. Söz konusu noktada, daha kapsamlý ve kapsayýcý bir çerçeveye, ihtiyaç duyulmaktadýr, ki böyle bir çerçeve de Çevresel Adalet Paradigmasý tarafýndan sunulmaktadýr. Bu makale, çevresel adalet kavramý ve paradigmasýnýn kapsamý ve sýnýrlarýný betimleyerek, Türkiye’de farklý sosyal sýnýflar içinde boy gösteren son dönem çevre-ilintili toplumsal rahatsýzlýklarýn okunmasý ve açýklanmasýna da yardýmcý olabilecek yeni bir pencere açmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Çevresel adalet, çevre hareketi.The article argues that Turkey has entered a new wave of environmental consciousness and collective action that embraces a new environmental paradigm in which human-environment relations are also questioned. Consequently, today’s environmental awareness and activism in Turkey cannot be read or explained solely within the limits of the mainstream environmentalist framework or capitalist/neoliberal critique framework; there is a need for a more comprehensive and inclusive framework, and this is offered by the Environmental Justice Paradigm. This article presents the context and boundaries of environmental justice concept and paradigm, and also provides a new window to read and explain recent environment-related social distress in Turkey with a different scope.
Keywords: Environmental justice, environmental movement.