Planlama Dergisi
Bir Kentsel Tasarım Yarışmasının Süreç Analizi: Edirne/Selimiye Örneği ve “Tarihi Merkezde Araç Yolu” Tartışması [Planning]
Planning. 2016; 26(1): 20-31 | DOI: 10.5505/planlama.2016.53824

Bir Kentsel Tasarım Yarışmasının Süreç Analizi: Edirne/Selimiye Örneği ve “Tarihi Merkezde Araç Yolu” Tartışması

Sertaç Erten
8artı Mimarlık Ve Kentsel Tasarım, İstanbul

Bu çalışma, bir yarışma sürecinin analizi üzerinden, kentsel tasarım disiplinine ait en önemli bileşenlerden olan araç-yaya ilişkisi hakkında ne tür söylemler üretildiğini göstermeyi hedefler. Tarihi yapılı çevre gibi son derece tanımlı bir bağlam içinde yapılan bu değerlendirme, “yarışma” denen arayüzün kentsel tasarım proje üretim süreçlerini nasıl ve hangi koşullarla biçimlendirdiği ile de ilgilenir. 2009 yılı başlarında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, Mimar Sinan’ın yapısı Selimiye Camii’ni 2010 yılı sonuna kadar UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne aday olarak girmesi için çalışmalara başlaması, Edirne Belediyesi’nin Camii yakın çevresini içine alan ve ulusal ölçekli-tek aşamalı bir kentsel tasarım yarışması düzenlemesine aracı olmuştur. Yarışma süreci, yarışmaya giren veya girmeyen ilgili meslek insanları arasında o dönem için hiç beklenmedik büyüklükte bir tartışma platformu yaratmıştır. Bu tür yarışmaların başlıca aktörleri olan mimarlar, şehir plancıları ve peyzaj mimarları, sadece bu yarışmanın içeriğini ve sürecin gelişimini değil, genel anlamda tarihi kent merkezlerinde kentsel tasarım pratiğini sorgulamaya başlamışlardır. Kolokyumda yükselen jüri-yarışmacı krizi, “yolun yer altına alınması” olarak sembolize olan bir konu etrafında dönerken, yaya-araç ilişkisinin tarihi dokulardaki geçmişi ve geleceği de dolaylı olarak masaya yatırılmıştır. Bu araştırma, Selimiye Camii ve çevresi Yarışması örneğine odaklanırken, kentsel tasarım yarışmaları için süreç analizi yapmanın da disiplinin kurumsallaşması adına önemli bir yöntem olduğu önermesini yapar.

Anahtar Kelimeler: Kentsel tasarım, yarışma, tarihi kent merkezi, araç yolu; Selimiye Camii; Edirne; Türkiye.

Analysis of an Urban Design Competition: Case of Edirne/Selimiye and Discussion of Vehicular Road at a

Sertaç Erten
8arti Architecture And Urban Design Studio, Istanbul, Turkey

This study examines the discourse driven by concepts of the relationship between pedestrians and vehicles, one of the most important components of the discipline of urban design. It also explores how and under what conditions the interface of competition affects the production processes of project and idea within urban design. Edirne-Selimiye Mosque, built by the architect Mimar Sinan between 1568-1574, is considered the architect’s masterpiece, a s well as one of the most important structures of Islamic architecture. The Ministry of Culture and Tourism decided to nominate the mosque for the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) World Heritage List in 2010, which created the foundation for a national urban design project competition announced by the Edirne Municipality. An unexpected debate developed among professionalswho participated in the competition. Architects, planners, and landscape architects began to question not just the content of the competition, but also the practice of architectural and urban design in a conservation area. Discussion primarily focused on design and planning proposals for a specific vehicular road and the jury’s attitude toward these proposals. While this article focuses on a particular urban design competition, it is suggested that conducting process analyses of competitions will contribute to the institutionalization of the urban design discipline in the country.

Keywords: Competition, Edirne, historic site, urban design, Selimiye Mosque; vehicular road.

Sertaç Erten. Analysis of an Urban Design Competition: Case of Edirne/Selimiye and Discussion of Vehicular Road at a. Planning. 2016; 26(1): 20-31

Sorumlu Yazar: Sertaç Erten, Türkiye
Makale Dili: Türkçe
LookUs & Online Makale