Atýk yönetimi ve çevre kirliliði kontrolü gibi kamu hizmetlerinin saðlanmasý, sorumluluðun yerel yönetimlerde olduðu sürdürülebilirlik tartýþmalarýnýn merkezinde yer alýyor. Geleneksel atýk yönetimi yöntemleri katýlýmcý çerçevelerde yeni perspektiflerden yoksun olsa da yerel yönetimler için yeni bir atýk yönetiþim çerçevesine çok boyutluluk ve veriye dayalý analitik yaklaþýmýnýn getirilmesine de güçlü bir ihtiyaç vardýr. Bu araþtýrmanýn temel amacý, yerel yönetimlerin tek baþýna hizmet saðlayýcý olarak deðil, rolünün "orkestra þefi" olarak deðiþtiði bilgi çaðýnda yenilikçi, veriye dayalý ve bütüncül bir atýk yönetiþim çerçevesi tasarlamaktýr. Çerçeve, kiþi baþýna düþen atýk miktarýnýn þehir ortalamasýnýn üzerinde olduðu Ýstanbul Metropol Bölgesi'nde bulunan Kadýköy Belediyesi için geliþtirilmiþtir. Araþtýrmanýn metodolojisi, politik, organizasyonel, davranýþsal ve teknolojik olmak üzere dört boyutlu bir çerçevede veri toplayabilen ve yönetebilen Web-CBS tabanlý katýlýmcý bir platformu içermektedir. Her boyut ayný zamanda Sürdürülebilir Kalkýnma Hedefi 11'in yerel baðlamda operasyonel hale getirilmesini destekleyebilecek belirli bir dizi göstergeyle birlikte tanýtýlmaktadýr. Kadýköy ilçesinde toplanan veriler ile belediye için ticari iþletmelere yönelik sürdürülebilir, yenilikçi ve operasyonel bir atýk yönetiþim modeli önerisi geliþtirilmiþtir. Sonuçlar, atýk toplamayla ilgili verilerin bir Web-CBS platformunda bulunmasýnýn ve eriþilebilirliðinin, katýlýmcý bir yönetiþim çerçevesinde önemli bir rol oynadýðýný göstermektedir. Ayrýca ticari iþletmeler arasýndaki “farkýndalýk” ve “iþbirliðine açýklýk”, atýk davranýþýnda yerel yönetimin anlamasý ve analiz etmesi gereken önemli faktörlerden bazýlarýdýr. Bu çalýþma 100/2000 YÖK doktora bursu ile desteklenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Coðrafi bilgi sistemleri, Kadýköy; sürdürülebilirlik; sürdürülebilir kalkýnma hedefleri; atýk yönetiþimi.The provision of public services such as waste management and environmental pollution control lies at the heart of sustainability discussions where the responsibility is retained by local governments. While conventional methods of waste management lack new perspectives in participatory frameworks, there is also a strong need to introduce multi-dimensionality and data-driven analytics approach to a new waste governance framework for local governments. The main objective of this research is to design an innovative, data-driven and holistic waste governance framework for local governments in the information age where the role shifts as an “orchestra chef”, not alone-and-only service provider. The framework is developed for Kadikoy Municipality of Istanbul Metropolitan Area where the amount of waste per capita is higher than the average of the whole city. The methodology of the research incorporates a Web-GIS based participatory platform that can collect and manage data within a four-dimensional framework: political, organizational, behavioral and technological. Each dimension is also introduced with a specific set of indicators that can support the operationalization of SDG 11 in a local context. Results indicate that the availability and accessibility of waste collection related data on a Web-GIS platform plays a pivotal role in a participatory governance framework. Additionally, “awareness” and “openness to cooperation” among commercial enterprises are some significant factors in waste behavior where a local government may need to understand and analyze. This study was supported by a 100/2000 YÖK doctoral scholarship.
Keywords: Geographic information systems, Kadikoy; sustainability; sustainable development goals; waste governance.