XHýzlý Arama
Dayanýklý Kent Planlamasý Önündeki Kronik Stresler: Arazi Kullanýmda Nüfus-Donatý Dengesi Sorunsalýný Ýstanbul-Baðcýlar Örneðinde Ýrdelemek
Yunus Tatar, Ýclal Sema DinçerYýldýz Teknik Üniversitesi Mimarlýk Fakültesi, Þehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalý, ÝstanbulÞehirler, yalnýzca afetlere karþý dayanýklý olduklarý sürece gelecek nesillere aktarýlabilir. Kentsel dayanýklýlýðý etkileyen kritik bir faktör ise arazi kullaným kararlarýdýr. Yerleþim, ticaret ve sanayi alanlarýnýn boyutu, yoðunluðu ve daðýlýmý ile yeþil alanlar ve altyapýlarýn yeterliliði, dayanýklýlýk ve yaþam kalitesini þekillendirmede önemli bir rol oynar. Bu makale, Ýstanbul’un Baðcýlar ilçesine odaklanarak, kentsel dayanýklýlýðýn yoðun nüfuslu ve yetersiz olanaklara sahip bölgelerde mümkün olup olmadýðýný analiz etmektedir. Analizlerden elde edilen bulgular neticesinde kentsel dayanýklýlýk önündeki kronik stresler tespit edilerek bu streslerin çözümü için öneriler geliþtirilmiþtir.
Saha çalýþmasý kapsamýnda, mevcut arazi kullaným durumlarý, ulaþým altyapýsý ve afet toplanma alanlarýnýn daðýlýmlarý incelenmiþtir. Buradaki amaç, nüfus yoðunluðu ile mevcut arazi kullanýmda yer alan donatý alanlarýnýn yeterliliðinin karþýlýklý irdelenebilmesidir. Mahalle düzeyinde detaylý arazi kullaným analizi yapýlarak mevcut donatý ve altyapýnýn kapasitesi ölçülmüþ, nüfus-donatý dengesi sorununu ele alan senaryolar test edilmiþtir. Bu kapsamda ilçedeki afet toplanma alanlarýnýn da analizi gerçekleþtirilerek alansal büyüklükleri ve standart ölçütler doðrutusunda yeterlilik durumlarý irdelenmiþtir.
Baðcýlar’ýn mekânsal planlama geçmiþi, arþiv araþtýrmalarý ve CBS haritalamasý kullanýlarak incelenmiþtir. 1986-2014 yýllarý arasýndaki imar planý deðiþiklikleri manuel olarak analiz edilirken, 2014 sonrasý deðiþiklikler e-plan otomasyon sistemi üzerinden analiz edilmiþtir. Bu bulgular, nüfus yoðunluðu, arazi kullaným deðiþimi ve mekânsal planlama kültürüne dair mekanizmalar hakkýnda çýkarýmlar yapýlmasýna imkân saðlamýþtýr.
Önerilen çözümler, 3194 sayýlý Ýmar Kanunu’nun 18. Maddesi (Düzenleme Ortaklýk Payý - DOP) çerçevesinde yasal bir temele dayanmaktadýr. Çalýþma, "Kentsel Dayanýklýlýðýn Oluþmasýný Engelleyen Kronik Stresleri" vurgulamakta ve dayanýklýlýða engel olan unsurlarý netleþtirmeyi hedeflemektedir. Ayný zamanda, mevcut ve varsayýmsal senaryolar altýnda kentsel dayanýklýlýðý test ederek gelecekteki araþtýrmalar için bilimsel bir katký sunmaktadýr.
Chronic Stresses In Resilient Urban Planning: Examining The Population-Amenity Balance Issue In Land Use Through The Case Of Istanbul-Baðcýlar
Yunus Tatar, Ýclal Sema DinçerDepartment Of Urban And Regional Planning, Yildiz Technical University, Ýstanbul, TurkeyCities can only be sustained for future generations if they are resilient to disasters. A key factor in urban resilience is land use decisions, including the size, density, and distribution of residential, commercial, and industrial areas, as well as the adequacy of green spaces and infrastructure. This paper examines Baðcýlar, Istanbul, to determine if urban resilience is achievable in densely populated areas with insufficient amenities. It identifies chronic stresses that hinder resilience and proposes solutions to address these issues.
The field study analyzed current land use, transportation infrastructure, and disaster assembly areas relative to population density. It aimed to evaluate the adequacy of amenities and infrastructure. Detailed land use analysis was conducted at the neighborhood level, measuring capacity and testing scenarios to address the population-amenity balance. Disaster assembly areas were also evaluated for their size and compliance with standard criteria.
Baðcýlar’s spatial planning history was reviewed using archival research and GIS mapping. Zoning plan amendments from 1986 to 2014 were manually analyzed, while those from 2014 onwards were assessed using the e-plan automation system. These analyses provided insights into mechanisms related to population density, land use changes, and planning practices.
The proposed solutions are based on Article 18 of the Zoning Law No. 3194 (Land Readjustment Partnership Share - DOP). This study highlights "Chronic Stresses That Prevent Urban Resilience" and aims to clarify the obstacles to achieving resilience. It also offers contributions to future research by testing urban resilience under different scenarios.
Makale Dili: Türkçe