Dönüþüm Alanlarýnda Yaþam Kalitesi: Ankara, Akpýnar Mahallesi’nden Ampirik Bulgular

Bu çalýþma, dönüþüm alanlarýnda yaþayanlarýn kiþisel deðerlendirmelerinden yola çýkarak yaþam kalitesi kavramýný tartýþmaktadýr. Sosyal bilimciler tarafýndan insanlarýn refah, memnuniyet ve mutluluðunu deðerlendirmek üzere geliþtirilen yaþam kalitesi kavramý, yaþama alanlarýnýn koþullarýnýn insanlarýn ihtiyaç, beklenti ve taleplerini karþýlayacak biçimde uyarlanmasý konusunu gündeme getirmektedir. Bu çalýþmanýn amacý mahalle ölçeðinde yürütülen ampirik bir araþtýrma ile Türkiye’de dönüþüm alanlarýndaki yaþam kalitesini deðerlendirecek kapsamlý ve bütüncül bir çerçeve geliþtirmektir. Çalýþmada kullanýlan veri seti Ankara’nýn dönüþüm geçirmiþ bir mahallesi olan Akpýnar Mahallesin’de ikamet eden 359 hanehalkýyla gerçekleþtirilmiþ olan bir yaþam kalitesi anketi uygulanmasý yoluyla elde edilmiþtir. Araþtýrmanýn yöntemsel çerçevesi kapsamlý bir literatür taramasý sonucunda elde edilen çok boyutlu kentsel yaþam göstergelerinin (kentsel çevrenin ekonomik, ekolojik, fiziki ve sosyal boyutlarýný kapsayan) belirlenmesini ve bu göstergelerin yaþam kalitesi ile iliþkilerinin analiz edilmesi aþamalarýný içermektedir. Kentsel çevre kalitesine yönelik çok sayýda çalýþmanýn varlýðýna karþýn, yaþam kalitesinin ölçülmesinde kullanýlan kabul edilmiþ ortak bir kavramsal çerçeve bulunmamaktadýr. Bu nedenle, bu araþtýrma konut ve kentsel çevreyi birlikte ele alarak hanehalklarýnýn yaþam kalitesini deðerlendirmek üzere nitel ve nicel araþtýrma yöntemlerini kullanmýþtýr. Çalýþmanýn bulgularý modern yaþamýn kalitesinin gereði olarak yaþayanlarýn sosyal, politik ve mekansal koþullarýný ve ihtiyaçlarýný anlamak ihtiyacýný ortaya koymaktadýr. Araþtýrmanýn bulgularý doðrultusunda, mahalle ölçeðinde mekan odaklý bir perspektifle yaþam kalitesini artýrmak üzere politika önerileri geliþtirilmiþtir.

Quality of Life in Regeneration Areas: Empirical Findings from the Akpýnar Neighbourhood, Ankara, Turkey

This article is a discussion of the concept of quality of life in a regeneration area based on the personal evaluation of residents. Developed by social scientists to evaluate people’s well-being, satisfaction, and happiness, the concept of quality of life raises the issue of adapting the conditions of living spaces to meet people’s needs, expectations, and demands. The aim of this study was to establish an integrated and comprehensive framework for evaluating the quality of life in a regeneration case in Turkey through empirical research conducted at the neighborhood level. Data were collected from 359 households in the regenerated neighborhood of Akpýnar, in the city of Ankara, using a questionnaire to inquire about the quality of life. The methodological framework of the study included a theory-based choice of indicators identified in a comprehensive literature review, including economic, ecological, physical, and social aspects of an urban environment, and an analysis of the relationship of the indicators to quality of life. Despite the diverse literature on urban environmental quality, there is no uniform, generally accepted conceptual framework to measure quality of life. Therefore, in this research, a mix of qualitative and quantitative analysis was adopted to assess the quality of life of the residents with respect to their housing and urban environment. The findings suggested that modern quality of life requires understanding the social, political, spatial conditions, and needs of residents. Based on the findings of the study, policy recommendations were developed to enhance quality of life at the neighborhood level from a space-sensitive perspective.