Bu çalýþma, Ýstanbul Haliç havzasýnda yer alan tersanelerin kapatýlma sürecini konu etmektedir. Haliç Tersanelerinin üretim iþlevine son verilerek, kültür sanat endüstrisi fonksiyonlarý ile yeniden yapýlanmasý yönündeki kararlar, güncel kentsel siyasete konu olmaya devam ediyor. Kent hareketleri, tersanelerin üretime devam etmesini savunurken; ulusal ve kentsel düzeydeki yönetimler ise dünya örneklerine vurgu yaparak, tersanelerin kapatýlmasý yönünde kararlar almýþtýr. 2000 yýlýnda tersaneler kapatýlmýþ ve bin yüz kiþinin iþine son verilmiþtir. Ýþten çýkarmalarýn yüksek olmasý, sadece tersane deðil, tersane çevresindeki yaþamý da dramatik biçimde etkilemiþtir. Fakat kapatýlma kararý kamuoyunda destek bulmamýþ ve 13 yýl sonra yükselen muhalif tepkiler ile bir dayanýþma platformu doðmuþtur. 2013 yýlýnda “Haliç Dayanýþmasý” bu süreci, eski tersane çalýþanlarýnýn, sendikalarýn, meslek odalarýnýn ve tersane bölgesinde yaþayan kentlilerin talepleriyle örgütlemiþ ve “sanayisizleþme”ye alternatif bir tutum ortaya koymuþtur. Tam 6 yýl sonra bu talepler kýsmen de olsa sonuç vermiþ ve tersanelerin bir bölümünde üretimin devam ettirilmesi politikasý benimsenmiþtir. “Üretime devam etme” seçeneði, yerel yönetim ile merkezi yönetim arasýnda gerçekleþen çatýþma ve onu izleyen bir hukuk mücadelesinin kazanýmý ile sonuçlanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Haliç Tersaneleri, kentsel politikalar; sanayisizleþme; soylulaþtýrma.This study focuses on the closure process of the dockyards located in the Golden Horn basin of Istanbul. The decision to end the production function of the Haliç Dockyards and restructure them with culture and arts industry functions continues to be the subject of current urban politics. While urban movements advocate for the dockyards to continue production, national and city governments have taken decisions to close the dockyards by emphasizing world examples. In 2000, the dockyards were closed and one thousand and one hundred people were got fired. The high level of layoffs had a dramatic impact not only on the dock-yards but also on life around the dockyards. However, the closure decision did not attract public support and 13 years later, a solidarity platform was initiated with rising opposition reactions. In 2013, the “Haliç Solidarity” organized this process through the demands of former dockyards employees, trade unions, professional chambers and urbanites living in the dockyards area and put forward an alternative stance to “deindustrialization.” Exactly 6 years later, these demands have partially yielded results and a policy of resuming production in some of the dockyards has been sustained. The “continuation of production” option resulted in a conflict between the local and the central government and completed in gain of legal struggle following the conflict.
Keywords: Haliç (Golden Horn) Dockyards, urban policies; de-industrialization; gentrification.