Bursa Örneðinde Kentsel Büyümenin Yerel Ýklim Deðiþikliði Üzerine Etkisi

Günümüzde, kentsel büyüme ve yayýlma, insan kaynaklý sera gazý salýmlarýnýn artýþýna neden olan faktörler arasýnda gösterilmektedir. Bu çerçevede çalýþmanýn amacý, Bursa Kenti’nin 1984–2014 yýllarý arasýndaki mekânsal geliþiminin, yerel iklim deðiþikliði üzerinde etkili olup olmadýðýný ortaya koymaktýr. Uydu görüntüleri ve iklim parametreleri bu çalýþmanýn temel veri kaynaklarýdýr. Ýklim parametrelerinin analizi ve deðerlendirmesi Eþli Örneklem t-Testi kullanýlarak yapýlmýþtýr. Çalýþmadan elde edilen sonuçlara göre, 1984–2014 yýllarý arasýnda kent nüfusu iki buçuk kat artarken kent yerleþim alaný altý kat büyümüþtür. Kentsel alanýn büyümesi ile orman ve tarým alanlarýnda azalma olmuþtur. Holdren Modeli uygulamasý sonucunda, 1995–2003 dönemindeki büyümenin %65,5 oranýnda kentin yayýlmasýndan kaynaklandýðý saptanmýþtýr. Ayný dönemde yerel iklim parametrelerinden ortalama aylýk minimum sýcaklýklarda 1,36°C artýþ izlenmiþtir. Bu deðiþimde Bursa Ovasý’nýn kentsel geliþmeye açýlmasýnýn önemli bir payý olduðu söylenebilir. Sonuç olarak bu çalýþma, yerel iklim deðiþiminde bir yandan kentsel büyümenin ve yayýlmanýn etkili olduðunu ortaya koyarken diðer yandan da mekânsal planlama kararlarýnýn bu süreçteki rolüne dikkat çekmektedir.

The Urban Growth Effects Over the Local Climate Change in the Case of Bursa

Today, urban growth and sprawl are cited among the factors causing the increase of human-induced greenhouse gas emission. Within this framework, the purpose of the study is to determine whether the spatial development of Bursa City between 1984 and 2014 has an effect on local climate change or not. Satellite images and climatic parameters were the data sources used in the study. The analysis and evaluation of the climate parameters were made by using Paired Samples t- Test. According to the results obtained from the study, the urban settlement grew sixfold between 1984 and 2014 while the urban population revealed an increase of two and a half. With the growth of the urban area, a reduction occurred in forests and agricultural land. As a result of the application of the Holdren Model, it was determined that the growth during 1995–2003 stemmed from the 65% urban sprawl. During the same period, an increase of 1.36°C in monthly minimum temperatures was observed from the local climate parameters. It may be said that the opening of the Bursa Plain to urban development has played a major role in this change. In conclusion, this study suggests on the one hand that urban growth has an effect on local climate change and, on the other hand that it draws attention to the role of spatial planning decisions in this process.