Geniþleyen Kentleþmenin Güncel Dinamikleri: Türkiye, Denizli Örneði Üzerinden Kapsamlý Bir Analiz [Planning]
Planning. 2025; 35(1): 126-154 | DOI: 10.14744/planlama.2025.10692

Geniþleyen Kentleþmenin Güncel Dinamikleri: Türkiye, Denizli Örneði Üzerinden Kapsamlý Bir Analiz

Büþra Kolaoðlu1, Mehmet Penpecioglu2, Aysun Aygün Oður3
1Merkezefendi Belediyesi, Denizli
2Þehir ve Bölge Planlama Bölümü, Ýzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Ýzmir
3Þehir ve Bölge Planlama Bölümü, Florida Üniversitesi, Gainesville, ABD; Þehir ve Bölge Planlama Bölümü, Pamukkale Üniversitesi, Denizli

Günümüzde özellikle küresel Güney’deki metropoliten kentlere odaklanan geniþleyen kentleþme olgusu ve alt kentleþme pratikleri üzerine tartýþmalar artmaktadýr. Türkiye'de hýzla geliþen Anadolu kentlerine iliþkin ampirik bulgular yetersizdir. Makale, Denizli'nin geniþleyen kentsel geliþim sürecinin kapsamlý bir analizine dayanmakta ve kentsel geliþimin hýzlý, tartýþmalý ve parçalanmýþ sosyo-mekânsal yapýsýný keþfetmek için itici güçleri araþtýrmaktadýr. Hýzla geliþen Anadolu kentleri örneklerden biri olan Denizli, parçalý kentsel geliþim planlama müdahalelerinin öncü rolünü, ulaþým ve altyapý yatýrýmlarýnýn teþvik edici gücünü ve özel sektör projelerinin önemini vurgulamaktadýr. Araþtýrma yöntemleri, istatistiksel verilerin ve kentsel planlama belgelerinin kapsamlý kentsel mekânsal analizinden, arazi örtüsü deðiþikliklerinin tespitine ek olarak özgün coðrafi analizler ve kentsel geliþimin itici faktörlerine iliþkin tematik haritalar üretmekten oluþmaktadýr. Araþtýrmanýn bulgularý, son 40 yýldaki parçalý kentsel geliþim planlama müdahalelerinin Denizli'nin Merkezefendi ilçesindeki geniþleyen kentsel geliþimi hem tetiklediðini hem de sürdürdüðünü göstermektedir. Birçok önemli kamu yatýrýmý ve gayrimenkul projesi bu geniþleyen kentsel geliþim sürecini desteklemiþ ve kentin sosyo-ekonomik olarak kutuplaþmýþ coðrafyasýnda birbirinden kopuk parçalarýn üretilmesine yol açmýþtýr. Geniþleyen kentleþmenin çeþitlenmiþ ve iliþkisel bir oluþumu olarak Denizli örneði, özgün araþtýrma bulgularý sunmakta ve küresel þehircilik uygulamalarýnýn karþýlaþtýrmalý analizinde farklýlýklarýn yaný sýra dikkate deðer benzerlikleri de içermektedir.

Anahtar Kelimeler: Anadolu kentleri, Denizli, geniþleyen kentleþme, parçalanmýþ kentsel geliþim planlamasý, Türkiye.

Exploring the Contemporary Dynamics of Extended Urbanisation: A Comprehensive Analysis on the Case of Denizli, Turkey

Büþra Kolaoðlu1, Mehmet Penpecioglu2, Aysun Aygün Oður3
1Merkezefendi Municipality, Denizli, Turkey
2Department of City and Regional Planning, Ýzmir Institute of Technology, Ýzmir, Turkey
3Department of Urban and Regional Planning, University of Florida, Gainesville, USA

Contemporary discussions about extended urbanization and its inherent practices of suburbanization particularly focus on metropolitan cities in the Global South. There is inadequate empirical evidence on the rapidly developing Anatolian cities in Turkey. To address this gap, this article analyzes Denizli’s extended urban development process, elaborates on the dominant practices, and examines the driving forces shaping its rapid, contested, and fragmented socio-spatial landscape. As one of the most ubiquitous cases among rapidly developing Anatolian cities, Denizli highlights the leading role of fragmented urban development planning interventions, the stimulating impact of transportation and infrastructure investments, and the pivotal role of private sector projects. The research consists of urban spatial analysis using statistical data and urban planning documents, detecting land use/cover changes over time, and identifying the driving factors that have influenced and shaped the patterns of urban development in Denizli. The findings indicate that fragmented urban development planning interventions have both triggered and sustained extended urban development in Merkezefendi, Denizli. Moreover, key public investments and real estate projects have fostered this extended urban development process, leading to disjointed fragments in a socio-economically polarized geography. As a diversified and relational formation of extended urbanization, Denizli provides genuine research findings, and includes remarkable similarities as well as differences in the comparative analysis of global urbanism practices.

Keywords: Anatolian cities, Denizli, extended urbanisation, fragmented urban development planning, Turkey.

Sorumlu Yazar: Aysun Aygün Oður, Türkiye
Makale Dili: Ýngilizce
×
APA
MLA
Chicago
Kopyalandý!
ATIF KOPYALA
LookUs & Online Makale