Rüzgârdan Enerji Üretiminin Sosyo-Mekânsal Duyarlýlýk Alanlarý: Ýzmir Örneði

Artan nüfus, geliþen sanayi ve fosil yakýt temelli donanýma sa-hip günümüz yaþam koþullarý nedeniyle enerji ihtiyacý giderek artmaktadýr. Bu çerçevede enerji ihtiyacýna uzun vadeli çözüm arayýþýnda yenilenebilir enerji kaynaklarýna geçiþ ön plana çýk-makta; ancak zaman zaman bu süreçlerde toplum tepkisiyle karþýlaþýlmaktadýr. Bu çalýþma, önemli bir yenilenebilir kaynak olan rüzgâra odaklanarak; Türkiye’deki tesislerin beþte birinin ve yoðun toplum tepkisinin yer aldýðý Ýzmir baðlamýnda rüzgârdan enerji üretme sürecini toplumsal bir bakýþ açýsýyla deðerlendir-mektedir. Rüzgârdan enerji üretiminin toplumsal algýda yer eden doðal çevre ve ekonomik yaþam (tarým, hayvancýlýk), duyusal (görüntü bütünlüðüne etki, gürültü), saðlýk (insan saðlýðýna etki), teknolojik (manyetik alan ve türbin sayýsý) alanlardaki duyarlýlýk-larý tespit edilerek, bireysel ve kolektif algýyý temsil eden görüþler ortaya koyulmaktadýr. Bulgular toplumsal duyarlýlýðýn geçerliliðini göstermektedir; bununla birlikte ifade edilen konularý sorun ola-rak görmeyen bir görüþün de olduðu görülmektedir. Bu durum, etkinin olmadýðý düþüncesi ile ya da baþkalarýndan duyduðuna da-yanarak duyarlýlýk deðerlendirmesi yapýldýðý olasýlýðýný da günde-me getirmektedir. Çalýþmanýn bulgularý Ýzmir baðlamýnda, sayýca giderek artan rüzgâr tesislerinin toplumda rüzgâr enerjisi konu-sunda bir “doygunluk” oluþturduðunu; tesislerin yer seçiminde doða ve insan faaliyetlerinin gerçekleþtiði alanlara olan “mesafe” koþulunun belirlenmesi ve buna paralel olarak tesislerin belli bir alanda yoðunlaþmasý ile geliþen kümülatif etkinin de dikkate alýn-masý gerektiðini ortaya koymaktadýr. Ayrýca bu süreçlerde halkýn yer almasý gerekliliði ve bilgilenme ihtiyacý açýkça görülmektedir.

Socio-spatial Sensitivity Areas in Wind Energy Transition: The Case of Ýzmir

Growing energy need is obvious considering the increasing pop-ulation, industrial development, together with today's fossil fuel based living conditions. Within this framework renewable energy transition is inevitable in search for a long-term solution to this growing energy need. However, several public oppositions are en-countered during such transition processes. This study focuses on the wind energy - an important source of renewable energy - in case of Ýzmir which is the leading city in Turkey in terms of number of wind farms as well as intensive public oppositions. Study reveals social sensitivity areas of wind energy production regarding natu-ral environment and economic life (agriculture, animal husbandry), sensory (effect on visual integrity, noise), health (effect on human health), technological (magnetic field and turbine number) issues. The study reveals individual and collective perceptions about the sensitivity areas, on the other hand, there is an opinion that does not consider the expressed issues as a problem. The findings show the validity of social sensitivity, but also raise the possibility of making sensitivity assessment based on the thought that there is no such thing or what he heard from others. According to the findings of the study, increasing number of wind farms within the context of Ýzmir creates a “saturation” among the society about wind energy. In this respect, “minimum distance” criteria should be determined for the wind farm site selection to the areas where nature and human activities take place. “Cumulative effect” caused by the concentration of wind farms in a certain area should also be taken into consideration. Finally, public participation during these processes and being informed is urgent.