Planning. 2021; 31(3): 414-427 | DOI: 10.14744/planlama.2021.65707

Kentsel Yenileme ile Ýlgili Yasal Düzenlemelerde Takdir Yetkisinden Gelen Esneklikler

Sezen Tarakçý¹, Þevkiye Þence Türk^2
1Ýstanbul Kent Üniversitesi Sanat ve Tasarým Fakültesi, Kentsel Tasarým ve Peyzaj Mimarlýðý Bölümü, Ýstanbul
²Ýstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlýk Fakültesi, Þehir ve Bölge Planlama Bölümü, Ýstanbul

Türkiye’de, kentlerin planlamasý düzenleyici planlama sistemi ile saðlanmaktadýr. Ancak, 2000’lerden itibaren planlama sistemindeki önemli deðiþiklikler, teorideki yapýdan uzaklaþýlarak, pratikte esnek planlama sistemine doðru evrilmeye yol açmýþtýr. Benzer þekilde, kentsel yenileme uygulamalarýnda da esnek sistemin varlýðý öne çýkmaktadýr. Kentsel yenileme uygulamalarýnda esneklik iki farklý þekilde ortaya çýkmaktadýr. Birincisi, kentsel yenileme uygulamalarýnýn, 2004 yýlýndan itibaren yürürlüðe giren özel amaçlý kanunlar ile gerçekleþmesidir. Kentsel yenileme ile ilgili özel amaçlý kanunlar, düzenleyici planlama sisteminin en temel özelliði olan hiyerarþi ilkesini, doðrudan devre dýþý býrakmaktadýr. Bu durum, kentsel yenileme uygulamalarýnýn mevcut planlama sisteminin dýþýnda gerçekleþmesini saðlamaktadýr. Bu durum esnekliðin ortaya çýkmasýna neden olmaktadýr. Ýkincisi ise, kentsel yenileme ile ilgili yasal düzenlemelerdeki, yetkinin kullanýmýna iliþkindir. Kentsel yenileme uygulama süreçlerinde, gerek merkezi yönetime, gerekse yerel yönetimlere birçok konuda takdir yetkisi verilmiþtir. Bu durum da esnekliðin þekillenmesinde doðrudan etkili olmuþtur.

Anahtar Kelimeler: Esneklik, kentsel yenileme; planlama sistemi; Türkiye.

---

Flexibility from Discretion in Legal Regulations on Urban Renewal

Sezen Tarakçý¹, Þevkiye Þence Türk^2
1Istanbul Kent University Faculty of Art and Design, Department of Urban Design and Landscape Architecture, Istanbul
²Istanbul Technical University, Faculty of Architecture, Department of City and Regional Planning, Istanbul

In Turkey, urban planning is provided through the regulatory planning system. However, significant changes in the planning system since 2000 have triggered a shift in the planning system towards a flexible planning system in practice despite the structure in theory. A flexible system is also evident in urban renewal practices. Flexibility in urban renewal implementations occurs in two different ways. Firstly, urban renewal practices are applied in accordance with special laws that have been in effect since 2004. These special laws bypass the hierarchy that being a basic feature of the regulatory planning system. This situation causes to emerge urban renewal practices at outside of existing planning system, and hereby, a great deal of flexibility in urban renewal practices, in sense of giving of new development rights reveals. Second is related to the using of power in the legal regulations regarding urban renewal. With the legal regulations, both the central and local administrations discretionary power are given discretionary powerin urban renewal processes. This situation directly influenced the shaping of flexibility.

Keywords: Flexibility, urban renewal; planning system; Turkey.

---

ATIF KOPYALA