XHýzlý Arama
Kentsel Çalýþmalarda Sözlü Tarih Anlatýlarýndan Elde Edilen Verinin Deþifre Edilmesinde “Aktör-að Teorisi” Yönteminin Sunduðu Fýrsatlar: Ýzmir Kadifekale Kentsel Yenileme Projesi Örneði
Elif Mutlu KýlýçKültür ve Turizm Bakanlýðý, Ýzmir 2 Numaralý Kültür Varlýklarýný Koruma Bölge Kurulu Müdürlüðü, ÝzmirProjesi, Ýzmir’deki neoliberal kentleþme pratikleri açýsýndan önemli, baþat bir örnektir. Bu baðlamda proje kapsamýnda afet riski (heyelan) nedeniyle yerinden edilen (kent merkezine yakýn konumdaki mahallelerinden kentin çeperindeki Uzundere’deki toplu konutlara göç etmek zorunda kalan) bireylerin projeye iliþkin bakýþ açýlarýnýn, kent ve yaþanýlmýþ mekân ile kurulan iliþkilerin açýða çýkarýlmasý, yeni mekân tasarýmlarýnda göz ardý edilen bakýþ açýlarýnýn da tasarým süreçlerine entegre edilebilmesine yönelik sözlü tarih anlatýlarýný önemli kýlmaktadýr. Kentsel dönüþüm proje alanlarý içerisinde yaþayan mikro topluluklarýn görünmeyen, belleðe dayalý bilgisinin, bellekteki mekân temsillerinin, bakýþ açýlarýnýn “Aktör-Að Teorisi” yöntemi baðlamýnda görselleþtirmesi, yoðun veri havuzlarýndaki iliþkilerin belirgin hâle getirilmesi, haritalandýrýlmasý, mikro mekân bilgisinin daha kavranabilir þekilde analiz edilmesi amacýyla bu çalýþmada kullanýlan açýk eriþimli veri görselleþtirme materyali Graph Commons aracýnýn kolaylaþtýrýcý ve etkili bir rolü bulunmaktadýr. Kadifekale Kentsel Dönüþüm Projesi ile proje alanýndaki gecekondular ve bu alan içerisinde yaþayan topluluklar, kentsel mekândan silinirken, mekâna dair bilginin ve yok olan mekânda yaþayanlarýn sesinin yok olmasýna, sözlü tarih ve dijital haritalama yazýlýmlarý ve görselleþtirme araçlarý (Graph Commons ve ArcGIS programlarý kullanýmý) ile karþý çýkýlmaktadýr. Bu çalýþma, Kadifekale Kentsel Dönüþüm Projesi pratiðinden yola çýkarak kentsel araþtýrmalarda yerelin, mikro mekân bilgisinin hatýrlanmasýnýn, bu bilginin farklý araþtýrma ve analiz yöntemleri kullanýlarak açýða çýkarýlmasýnýn, anlamlandýrýlmasýnýn önemine deðinmektedir. Araþtýrmanýn çýktýlarýnýn ise gelecek çalýþmalar için yenilikçi, alternatif yollar sunmasý, kentsel dönüþüm süreçlerinde daha katýlýmcý, sürdürülebilir yaklaþýmlarýn geliþtirilmesine yönelik stratejilere ýþýk tutmasý hedeflenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Aktör-að teorisi, að haritalama, graph commons, Kadifekale Kentsel Yenileme Projesi, sözlü tarih.The Opportunities Offered by the “Actor-network Theory” in Decoding Data Obtained from Oral History Narratives in Urban Studies: The Case of Ýzmir Kadifekale Urban Renewal Project
Elif Mutlu KýlýçMinistry of Culture and Tourism, Ýzmir No: 2 Regional Directorate of Cultural Heritage Preservation Board, Ýzmir, TurkeyKadifekale Urban Transformation Project, which was implemented in the early 2000s, is a significant and prominent example of neoliberal urbanization practices in Izmir. In this context, within the scope of the project, revealing the perspectives, relationships established with the lived space of displaced individuals due to disaster risk is considered crucial. Although oral history narratives forms the basis for the methodology of this study, in the context of the “Actor Network Theory” method the use of the Graph Commons tool, an open-access data visualization tool, plays a facilitating and effective role in making the information obtained from oral history interviews about the space visible. It aims to visualize the often unseen, memory-based knowledge, representations of space in memory, and relationships in dense data pools for a more comprehensive analysis of micro-space information. In the Kadifekale Urban Transformation area and the communities residing within it, oral history, digital mapping software, and visualization tools (utilizing tools like Graph Commons and the ArcGIS program) are employed to counteract the erasure of knowledge about the space and the disappearance of the voices of those who lived in the vanished space as the urban space undergoes transformation. Drawing on the practices of the Kadifekale Urban Transformation Project, this study highlights the importance of remembering local, micro-space knowledge in urban research and emphasizes the significance of revealing and interpreting this knowledge using various research and analysis methods.The outputs of the study offer innovative and alternative paths for new research.
Keywords: Actor-network theory, network mapping, graph commons, Kadifekale Urban Renewal Project, oral history.Makale Dili: Türkçe