Planning. 2016; 26(1): 32-39 | DOI: 10.5505/planlama.2016.92063

Estetik Refah Kavramý Baðlamýnda Ankara Esenboða ve Konya Kent Giriþ Kapýlarýnýn Deðerlendirilmesi

Ayþe Tekel, Sezen Aslan
Gazi Üniversitesi, Mimarlýk Fakültesi, Þehir Ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalý, Ankara

Estetik refah kavramý estetik yargý kavramý ile doðrudan ilintili bir kavramdýr. Estetik yargýlar nesne ve öznenin etkileþimi sonucu ortaya çýkmaktadýr. Estetik yargýlama sürecinde nesnenin özellikleri ve bireyin nesneye yüklediði anlam belirleyici rol oynamaktadýr. Pozitif estetik yargýlar ile deðerlendirilen nesneler, bireyde tatmin edici estetik deneyimler oluþturmakta; bireye özel bir tür refah saðlamaktadýr. Bu refah da estetik refah olarak tanýmlanmaktadýr. Kentsel yapýlý çevre içerisinde estetik refahýn saðlanmasý, kentsel yaþam kalitesini arttýrmaktadýr. Çalýþmada nesnenin özellikleri ve nesneye yüklenen anlamýn estetik yargýlarý nasýl etkilediði, Esenboða ve Konya kent giriþ kapýlarý örneðinde irdelenmektedir. Ayrýca; kent giriþ kapýlarýnýn pozitif estetik deneyim yaratýp yaratmadýðý, estetik refah saðlama potansiyelinin bulunup bulunmadýðý tartýþmaya açýlmaktadýr. Çalýþmanýn sonuçlarý kent giriþ kapýlarýnýn nesnel özellikleri, kapýlara yüklenen anlam açýsýndan negatif deðer taþýdýðýný; negatif estetik deðer yargýlarý ürettiðini, dolayýsý ile estetik refah saðlama potansiyellerinin bulunmadýðýný ortaya koymaktadýr. Kamusal mekânda yer alan her bir öðenin estetik refah saðlayacak nitelikte olmasý gereði ve bunun ancak nesnenin fiziksel özellikleri ve nesneye yüklenen anlamýn ürettiði pozitif estetik yargýlar ile oluþacaðý vurgulanmaktadýr.

Anahtar Kelimeler: Estetik refah, estetik deneyim, Ankara kent kapýlarý.

---

Evaluation of Ankara Esenboða and Konya Urban Entrance Gates in the Context of Aesthetic Welfare

Ayþe Tekel, Sezen Aslan
Gazi University, Faculty Of Architecture, Department Of City And Regional Planning, Ankara, Turkey

The concept of aesthetic welfare is directly related to aesthetic judgment. Aesthetic judgments are the result of interaction between object and subject. The properties of and meanings given to objects play a decisive role in the process of aesthetic judgment. Objects evaluated with positive aesthetic judgments create a satisfying aesthetic experience and provide a special kind of welfare to individuals. That welfare is defined here as aesthetic welfare. Providing aesthetic welfare in the urban built environment increases the quality of urban life. This study examines how physical properties and meanings of the Esenboða and Konya entrance gates to Ankara affect aesthetic judgments. In addition, it is discussed whether or not the gates create a positive aesthetic experience or have the potential to provide aesthetic welfare. The results of the study reveal that objective characteristics of the gates have negative values in the context of attained meaning given to the gates, produce negative aesthetic judgments, and demonstrate no provision of welfare or aesthetic potential. It is emphasized that each element in the public space should be capable of providing aesthetic welfare, a condition that is only possible when physical properties and meanings of objects create positive aesthetic judgments.

Keywords: Aesthetic experience, aesthetic welfare, urban entrance gates in Ankara.

---

ATIF KOPYALA