Kentlerin Ýklim Risklerinin Ölçülmesinde Parametre Bazlý Deðerlendirme Modeli

Bu çalýþmada kentsel düzeyde iklim deðiþikliðine uyum önlemleri ve stratejileri geliþtiren plancýlarý, tasarýmcýlarý ve karar vericileri desteklemek ve karar süreçlerinde onlara yol göstermek için kent ölçeðinde etkilenebilirlik ve risk deðerlendirmesine yönelik bir metodoloji geliþtirilmiþ ve test edilmiþtir. Metodoloji, risk düzeyi belirlemek için 100x100m’lik grid temelli mekânsal bilgileri maruziyet, duyarlýlýk ve uyum kapasitesi gibi göstergeler olarak tanýmlayýp aðýrlýklandýrarak birleþtirmekte ve çok ölçütlü karar verme yöntemiyle risk sonucu üretmektedir. Bu doðrultuda, iklim deðiþikliði kaynaklý etkilenebilirlik ve risk analizi için kentsel alanlarda öne çýkan iki tehlike olarak sýcak hava dalgasý ve þiddetli yaðýþ tehlikelerine göre risk düzeyini etkileyen fiziksel parametreler belirlenmiþtir. Bu parametreler yapay yüzey oraný, aðaç varlýðý, nüfus yoðunluðu, yapý yoðunluðu, rüzgar ve sokak yönü, kat yüksekliði, yapý dýþ cephe renkleri, taþkýn riski olup olmamasý, bina yapým yýlý-bina yaþý, çatý türü ve yapý malzemesi olarak risk düzeyini etkilemeleri nedeniyle analizlere dahil edilmiþtir. Metodoloji daha sonra Erzurum kentsel dokusu üzerinde test edilmiþtir. Sonuçlar, farklý risk deðerlerinin farklý kentsel alan tipolojilerine karþýlýk geldiðini göstermiþ ve acil müdahale alanlarýný ortaya koymuþtur. Göstergeler ve arazi kullaným kategorileri tarafýndan saðlanan mekânsal anlamda hassas konumsal bilgiler, iklim tehlikelerine karþý uyum sürecini desteklemek için büyük önem taþýmaktadýr.

Parameter Based Assessment Model for Measuring Climate Risk of Cities

A methodology for assessing vulnerability and risk at the urban scale was developed and tested in this study. This facilitates the development of climate change adaptation measures and strategies by planners, designers, and decision-makers at the urban level and guides their decision-making processes. The methodology combines spatial information based on a 100x100m grid with indicators such as exposure, vulnerability and adaptive capacity to determine the level of risk by defining and weighting spatial information as indicators and produces a risk result through multi-criteria decision-making. In this scope, physical parameters affecting the risk level were determined according to the heat wave and heavy rainfall hazards, which are the two prominent hazards in urban areas for vulnerability and risk analysis. These parameters were included in the analysis as artificial surface ratio, presence of trees, population density, building density, wind and street direction, storey height, building facade colors, presence of flood risk, building construction year-building age, roof type and building material. The methodology was then tested on the urban fabric of Erzurum. The results show that different risk values correspond to different typologies of urban areas and provide areas for immediate intervention. The sensitive spatial information provided by indicators and land use categories is of great importance to support adaptation to climate hazards.