XQuick Search
Morphological Analysis of Rural Settlements That Have Been Relocated Due to the Construction of Dams: The Example of Dedemli Village
Raziye Çınar1, Zafer Kuyrukçu21Department of Architecture, Konya Technical University, Institute of Graduate Studies, Konya, Turkey2Department of Architecture, Konya Technical University Faculty of Architecture and Design, Konya, Turkey
Rural settlements are residential areas integrated with nature, pre-serving traditional and cultural values and meeting the daily needs of individuals by environmental data. These rural settlements are analyzed into two main categories: mountain and plain settlements. In recent years, rural settlements have been under threat of extinction or subjected to relocation processes, particularly due to various natural or artificial reasons, especially dam projects. This study aims to conduct a morphological analysis of the settlement scale following the relocation of Dedemli Village to the Meram Dedemli Neighborhood in the Konya/Hadim district due to the construction of the Bozkır Dam. Firstly, the settlement areas were defined, roads and boundaries, parcel-structure-road relations, common use spaces, occupancy-vacancy, function, number of floors, and green space analyses were carried out and evaluated comparatively. Space Syntax Method was used to provide a quantitative perspective in the study, integration maps and data were revealed, and axial analyses supported these data. Upon examination of the analysis results, it was determined that the integration, connectivity, and intelligibility values of the new settlement, and the results of axial analysis were higher compared to the old settlement. In contrast, the mean depth value was lower. Therefore, it was observed that compared to rural mountain settlements with organic texture, planned rural plain settlements have a more readable, well-connected, and integrated settlement system. Consequently, it can be said that site selection and planning are critical processes for providing effective and healthy settlements in relocated rural settlements.
Keywords: Bozkır Dam, Dedemli Village, displacement; Meram Dedemli Neighborhood; morphological analysis; rural settlement; Space Syntax.Baraj Yapımı Nedeniyle Yeri Değiştirilen Kırsal Yerleşmelerin Morfolojik Açıdan Analizi: Dedemli Köyü Örneği
Raziye Çınar1, Zafer Kuyrukçu21Mimarlık Bölümü, Konya Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Konya2Mimarlık Bölümü, Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Konya
Kırsal yerleşmeler, bireylerin günlük ihtiyaçlarına yönelik, doğayla bütünleşik, çevresel verilere uygun, geleneksel ve kültürel değerleri yaşatan yerleşim alanlarıdır. Bu kırsal yerleşmeler, dağ ve ova yerleşmeleri olmak üzere iki ana kategoride incelenmektedir. Son yıllarda kırsal yerleşmeler doğal ya da yapay çeşitli sebeplerle ve özellikle baraj projeleri nedeniyle yok olma tehdidi altında kalmakta veya yer değiştirme süreçlerine tabi tutulmaktadır. Çalışmada, Konya/Hadim ilçesine bağlı Dedemli Köyü’nün Bozkır Barajı yapımı nedeniyle Meram Dedemli Mahallesi’ne taşınması üzerine yerleşim ölçeğinde morfolojik açıdan bir analiz yapılması amaçlanmıştır. İlk olarak yerleşme alanları tanımlanmış, yollar ve sınırlar, parsel-yapı-yol ilişkileri, ortak kullanım mekanları, doluluk-boşluk, işlev, kat sayısı, yeşil alan analizleri gerçekleştirilerek karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Çalışmaya nicel bir bakış sağlamak amacıyla Mekansal Dizim Yöntemi kullanılmış, bütünleşme haritaları ve verileri ortaya konmuş, aksiyel analizler ile bu veriler desteklenmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına bakıldığında yeni yerleşmenin integration, connectivity, intelligibility değerlerinin ve aksiyel analiz sonuçlarının eski yerleşmeye kıyasla daha yüksek olduğu, mean depth değerinin ise daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla organik dokudaki kırsal dağ yerleşmesine kıyasla planlı kırsal ova yerleşmesinin daha okunabilir, bağlantıları güçlü ve bütünleşik bir yerleşim sistemine sahip olduğu görülmüştür. Sonuç olarak yeri değiştirilen kırsal yerleşmelerde alan seçimi ve planlamasının etkin ve sağlıklı bir yerleşim sağlaması açısından kritik bir süreç olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Bozkır Barajı, Dedemli Köyü, yer değiştirme; Meram Dedemli Mahallesi; morfolojik analiz; kırsal serleşme; Space Syntax.Manuscript Language: English