An Assessment of The Outstanding Universal Value of The Mardin Cultural Landscape Area and The UNESCO World Heritage List Nomination Process [Planning]
Planning. 2023; 33(3): 393-420 | DOI: 10.14744/planlama.2023.57855

An Assessment of The Outstanding Universal Value of The Mardin Cultural Landscape Area and The UNESCO World Heritage List Nomination Process

Nazlı Ece Geyik1, Sırma Turgut2
1Izmir Kavram Vocational School, Department of Design, Interior Design Program, Izmir, Turkey
2Yıldız Technical University Faculty of Architecture, Department of Urban and Regional Planning, Istanbul, Turkey

Human beings have felt the desire to preserve their own production throughout history. In the process, protection approaches have changed, and over time, they have evolved from single structure scale to structure groups and the settling scale. In this context, the phenomenon of “protection” has expanded by taking the tangible and untangible values produced in living areas into its own context. To this end, cultural and natural values, which are inherited from the past and are wanted to move to the future, are protected by universal qualifications and the common legacy of humanity. UNESCO gives the status of “World Heritage”(WH) to natural formations, monuments and sites that are internationally important and therefore worthy of admiration and protection. The values are protected in a universal dimension with the “Convention on the Protection of World Cultural and Natural Heritage”, which was implemented by UNESCO on December 17, 1975. In 1983, Turkey adopted the relevant agreement as the entity state. Thus, the natural and cultural values in Turkey have started to enter the universal-sized world heritage list. Mardin has been on the temporary list since 2000 and has been nominated for World Heritage List. It has been home to many civilizations since the 2000 B.C. and is now an ancient city with mul-ticolor and multi-layered socio-cultural and physical structures. The city,which is characterized by its historical structures and texture and socio-cultural components as world heritage, is an important example of cultural landscape with its tangible and untangible cultural values. The method of study was determined by evaluating literature by examining primary and secondary sources with onsite observations. In this study, the nomination process for. Mardin’s World Heritage List (WHL) is intended to reveal the historical memory and structures of the city, its cultural identity and its outstanding Universal values(OUV). In this context, all the interventions made for the city were evaluated and recommendations were made to transfer Mardin's tangible and untangible values as a whole to future generations and to be included in the World Heritage List as the concept of “cultural landscape”.

Keywords: World heritage site, Mardin cultural landscape area; Mardin urban conservation site; cultural landscape; outstanding universal value.

Mardin Kültürel Peyzaj Alanı’nın Üstün Evrensel Değeri ve UNESCO Dünya Miras Listesi Adaylık Süreci Üzerine Bir Değerlendirme

Nazlı Ece Geyik1, Sırma Turgut2
1İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu, Tasarım Bölümü, İç Mekan Tasarımı Programı, İzmir
2Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İstanbul

İnsanoğlu, tarih boyunca kendi ürettiklerini koruma isteği duymuştur. Süreç içerisinde koruma yaklaşımları değişmiş, zamanla tek yapı ölçeğinden yapı gruplarına ve yerleşme ölçeğine doğru evirilmiştir. Bu bağlamda “koruma” olgusu, yaşam alanlarında üretilen somut ve somut olmayan değerleri kendi kapsamına alarak genişlemiştir. Bu amaçla, geçmişten devralınan ve geleceğe taşınmak istenen; evrensel niteliklere sahip ve insanlığın ortak mirası olan kültürel ve doğal değerler koruma altına alınmaktadır. UNESCO, uluslararası önem taşıyan ve bu nedenle takdire ve korunmaya değer doğal oluşumlara, anıtlara ve sitlere “Dünya Mirası” (DM) statüsü vermektedir. UNESCO tarafından 17 Aralık 1975 yılında yürürlüğe giren “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme” ile bu değerler evrensel bir boyutta korumaya alınmıştır. Türkiye’de 1983 yılında taraf devlet olarak ilgili sözleşmeyi kabul etmiştir. Böylece Türkiye’deki doğal ve kültürel değerler de evrensel boyutta dünya mirası listesine girmeye başlamışlardır. 2000 yılından beri geçici listede yer alan ve Dünya Mirası Listesi’ne aday olan Mardin, M.Ö. 2000’ler den bu yana birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve halen günümüzde de çok renkli ve çok katmanlı sosyo-kültürel ve fiziki yapıya sahip kadim bir kenttir. Tarihi yapıları ve dokusu ve sosyo-kültürel bileşenleriyle dünya mirası niteliği taşıyan kent, somut ve somut olmayan kültürel değerleriyle kültürel peyzaj adına önemli bir örnek teşkil etmektedir. Yerinde yapılan gözlemler ile birincil ve ikincil kaynaklarınincelenmesiyle literatür değerlendirilmesi yapılarak çalışmanın yöntemi belirlenmiştir. Bu çalışmada, Mardin’in Dünya Mirası Listesi’ne (DML) adaylık süreci, kentin tarihî belleği ile yapıları, kültürel kimliği ve sahip olduğu Üstün Evrensel Değerlerin (ÜED) ortaya konması hedeflenmektedir. Bu bağlamda bu çalışmayla varılmak istenen sonuçta kent için yapılan tüm müdahaleler değerlendirilerek, Mardin’in bir bütün olarak somut ve somut olmayan değerlerinin gelecek kuşaklara aktarılması ve “kültürel peyzaj” kavramı olarak Dünya Miras Listesi’nde yer alması için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Dünya miras alanı, Mardin kültürel peyzaj alanı; Mar-din kentsel sit alanı; kültürel peyzaj; üstün evrensel değer.

Corresponding Author: Nazlı Ece Geyik, Türkiye
Manuscript Language: Turkish
×
APA
MLA
Chicago
Copied!
CITE
LookUs & Online Makale