Globalization and developments in transportation and communication technologies have significantly changed the size and scope of the tourism sector in the world. In a highly fragile and risky market, competing is based on complementarity relations between various firms and necessitates establishing local and especially global relations in the sector. Accordingly, the tourism sector features a network-type organizational structure and causes the formation of relationship types at different scales (local, national and global) and at different levels (vertical and horizontal relations). Competitive and solidaristic associations as well as complementary vertical relations among tourism institutions are formed by these networks. They help to adapt to changing conditions, diversify services, create future demand, and provide advantages such as reducing transaction costs and benefiting from external economies of scale in tourism clusters. This study, within the framework of different relations, deals with the role of firm size in the provision of local and global networks in accommodation businesses of different sizes in the case of Alanya tourism cluster. In the case of Alanya, a sub-region of the Antalya Tourism Cluster, the paper aims to contribute to the literature on tourism clusters by identifying “firm size network relations in different networks of accommodation enterprises” using percentage distribution values and the relations matrix. Findings indicate that while small-sized firms can only establish strong relationships in local networks; large-scale companies are able to establish strong global relationships in all networks; medium-sized companies can establish strong relationships both locally and globally.
Keywords: Network Relations, Tourism Cluster, Accommodation Companies, Firm Size, Alanya.Küreselleşme, ulaşım ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler, dünyada turizm sektörünün boyutunu, kapsamını önemli ölçüde değiştirmiştir. Yüksek düzeyde kırılgan ve riskli bir pazarı olan, çeşitli firmalar arasındaki tamamlayıcılık ilişkilerine dayanan turizm sektöründe rekabet edebilmek, yerel ve özellikle küresel ilişkiler kurmayı gerektirmektedir. Bu özellikleriyle turizm sektörü ağ tipi örgütlenme yapısı sergilemekte ve farklı ölçeklerde (yerel, ulusal ve küresel) ve farklı düzeylerde (dikey ve yatay ilişkiler) ilişki tiplerinin oluşmasına neden olmaktadır. Ağ ilişkileri, farklı turizm kurumları arasında birbirini tamamlayıcı dikey ilişkilerin yanısıra aynı nitelikteki turizm kurumları arasında rekabetçi ve dayanışmacı birlikteliklerin oluşmasını sağlamaktadır. Turizm kümelerindeki ağsal ilişkiler, değişen koşullara uyum sağlamayı, hizmetleri çeşitlendirmeyi, gelecek talebi oluşturmayı mümkün kıldığı gibi, işlem maliyetlerinin düşürülmesi ve farklı alanlarda dışsal ölçek ekonomilerinden yararlanma gibi avantajlar sağlamaktadır. Bu çalışma, Alanya turizm kümesinde farklı büyüklükteki konaklama işletmelerinde firma büyüklüğünün yerel ve küresel ağlara eklemlenmesindeki rolünü, farklı türdeki ilişkiler çerçevesinde ele almaktadır. Turizm sektöründe “konaklama işletmelerinde farklı ağlarda firma büyüklüğü ağ ilişkilerini ele almasıyla” turizm kümelerine ilişkin literatüre katkı koymayı hedeflemektedir. Araştırmada Antalya Turizm Kümesinin bir alt bölgesi Alanya örneklem olarak seçilmiş, konaklama işletmelerinin %10’una anket uygulanmıştır. Ölçme yapabilmek için yüzde dağılım değerleri kullanılmış ve ilişkiler matrisiyle karşılaştırma yapılmıştır. Çalışma, konaklama işletmelerinde sektörel ilişkilerin firma büyüklüğü ve ilişkilerin mekânsal düzeyi çerçevesinde farklılaştığını göstermektedir. Bulgular, tüm ağ ilişkilerinde küçük ölçekli firmaların sadece yerel ağlarda güçlü ilişkiler kurabildiğini; büyük ölçekli firmaların tüm ağlarda güçlü küresel ilişkiler kurabildiğini; orta ölçekli firmaların ise hem yerel hem küresel düzeyde güçlü ilişkiler kurabildiklerini ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler: Ağ İlişkileri, Turizm Kümesi, Konaklama İşletmeleri, Firma Büyüklüğü, Alanya.