Contemporary discussions about extended urbanization and its inherent practices of suburbanization particularly focus on metropolitan cities in the Global South. There is inadequate empirical evidence on the rapidly developing Anatolian cities in Turkey. To address this gap, this article analyzes Denizli’s extended urban development process, elaborates on the dominant practices, and examines the driving forces shaping its rapid, contested, and fragmented socio-spatial landscape. As one of the most ubiquitous cases among rapidly developing Anatolian cities, Denizli highlights the leading role of fragmented urban development planning interventions, the stimulating impact of transportation and infrastructure investments, and the pivotal role of private sector projects. The research consists of urban spatial analysis using statistical data and urban planning documents, detecting land use/cover changes over time, and identifying the driving factors that have influenced and shaped the patterns of urban development in Denizli. The findings indicate that fragmented urban development planning interventions have both triggered and sustained extended urban development in Merkezefendi, Denizli. Moreover, key public investments and real estate projects have fostered this extended urban development process, leading to disjointed fragments in a socio-economically polarized geography. As a diversified and relational formation of extended urbanization, Denizli provides genuine research findings, and includes remarkable similarities as well as differences in the comparative analysis of global urbanism practices.
Keywords: Anatolian cities, Denizli, extended urbanisation, fragmented urban development planning, Turkey.Günümüzde özellikle küresel Güney’deki metropoliten kentlere odaklanan genişleyen kentleşme olgusu ve alt kentleşme pratikleri üzerine tartışmalar artmaktadır. Türkiye'de hızla gelişen Anadolu kentlerine ilişkin ampirik bulgular yetersizdir. Makale, Denizli'nin genişleyen kentsel gelişim sürecinin kapsamlı bir analizine dayanmakta ve kentsel gelişimin hızlı, tartışmalı ve parçalanmış sosyo-mekânsal yapısını keşfetmek için itici güçleri araştırmaktadır. Hızla gelişen Anadolu kentleri örneklerden biri olan Denizli, parçalı kentsel gelişim planlama müdahalelerinin öncü rolünü, ulaşım ve altyapı yatırımlarının teşvik edici gücünü ve özel sektör projelerinin önemini vurgulamaktadır. Araştırma yöntemleri, istatistiksel verilerin ve kentsel planlama belgelerinin kapsamlı kentsel mekânsal analizinden, arazi örtüsü değişikliklerinin tespitine ek olarak özgün coğrafi analizler ve kentsel gelişimin itici faktörlerine ilişkin tematik haritalar üretmekten oluşmaktadır. Araştırmanın bulguları, son 40 yıldaki parçalı kentsel gelişim planlama müdahalelerinin Denizli'nin Merkezefendi ilçesindeki genişleyen kentsel gelişimi hem tetiklediğini hem de sürdürdüğünü göstermektedir. Birçok önemli kamu yatırımı ve gayrimenkul projesi bu genişleyen kentsel gelişim sürecini desteklemiş ve kentin sosyo-ekonomik olarak kutuplaşmış coğrafyasında birbirinden kopuk parçaların üretilmesine yol açmıştır. Genişleyen kentleşmenin çeşitlenmiş ve ilişkisel bir oluşumu olarak Denizli örneği, özgün araştırma bulguları sunmakta ve küresel şehircilik uygulamalarının karşılaştırmalı analizinde farklılıkların yanı sıra dikkate değer benzerlikleri de içermektedir.
Anahtar Kelimeler: Anadolu kentleri, Denizli, genişleyen kentleşme, parçalanmış kentsel gelişim planlaması, Türkiye.