Ýklim deðiþikliði ve ekolojik bozulmanýn sebep olduðu felaketler karþýsýnda kentlerin geleceði kent planlamasý ile kentsel altyapý arasýndaki hassas denge ile doðrudan iliþkili hale gelmiþtir. Kentlerdeki risklerin yönetilmesi, mevcut altyapýnýn kapasitesinin yönetimi ve iklim deðiþikliði karþýsýnda uyumlaþtýrýlmasý için kent planlama ve kentsel altyapý arasýndaki iliþkinin yeniden ele alýndýðý bütünleþik sürdürülebilir kent planlama ve yönetimi yaklaþýmlarý uzun bir süredir tartýþýlmaktadýr. Özellikle son otuz yýldýr, dünyanýn farklý ülkelerinde çeþitli sebeplerle kent planlamasý ile kentsel altyapý yatýrýmlarýnýn ayrýþan bir çizgi izlediði görülmektedir. Neoliberal politikalarýn etkisi altýnda kentsel projelerle kent planlama süreci kentsel rantýn yeniden daðýtýldýðý bir mekanizmaya dönüþtürülürken, kentsel altyapý yatýrýmlarý da yer yer bu dönüþümün etkilerini siyasi açýdan meþrulaþtýracak mega projeler olarak topluma sunulmaktadýr. Bu kopuþ kaynaklarýn verimli ve etkin kullanýlamamasýna, kentsel ekosistemin olumsuz etkilenmesine ve kentsel gündelik yaþamýn kýrýlganlaþmasýna ve kesintiye uðramasýna sebep olmaktadýr. Planlama ile altyapýyý yeniden bir arada ele alacak bir çerçevenin geliþtirilmesi kaçýnýlmaz bir ihtiyaç halini almýþtýr.

In the face of disasters caused by climate change and ecological degradation, the future of cities has become closely interrelated with the sensitive balance between urban planning and urban infrastructure. Integrated sustainable urban planning and management approaches, where the relationship between urban planning and urban infrastructure is re-examined to manage urban risks, manage the capacity of existing infrastructure, and adapt to climate change have been discussed for a long time. Particularly in the last 2 to 3 decades, in various countries and for different reasons, urban planning and urban infrastructure investments have diverged. Under the influence of neo-liberal policies, the urban planning process has often been transformed into a mechanism of re-distributing urban rents via urban projects, and urban infrastructure investments are presented to society as mega projects to help legitimize the effects of this transformation politically. This dissociation results in an inefficient and ineffective use of resources, a negative effect on the urban ecosystem, and an urban daily life that is fragile and disrupted. The development of a framework that re-integrates planning with infrastructure is an inevitable necessity.

Bu yazýda, perçin etkisi kavramý üzerinden Türk otomotiv yan sanayisinin dayanýklýlýðýna iliþkin niceliksel ve mekânsal bir okuma yapýlýyor. Yazýda sektörün dayanýklýlýðý ikincil veriler üzerinden yan sanayi firmalarýnýn birincil tedarik aðý içinde kalabilme becerileri baðlamýnda ele alýnýyor. Çalýþmamýzýn ampirik çerçevesini Türk ekonomisinin motoru olarak kabul edilen Marmara Bölgesi’ndeki dört otomotiv odaðý (Bursa, Ýstanbul, Kocaeli, Sakarya) oluþturuyor. Yaptýðýmýz analizler perçin hipotezinin bu bölgedeki mekânsal etkilerinin homojen olmadýðýný gösteriyor. Ekonomik coðrafya ve bölge planlama perspektifinden deðerlendirdiðimizde bu dört odaðýn birbirinden, üretim organizasyonu, büyüklük ve tarihsel geliþim süreçleri bakýmlarýndan olduðu kadar, ana- yan sanayi baðlantýlarýnýn yoðunluk ve mekânsal tercihleri bakýmýndan da farklýlaþtýðýný ve her odaðýn kendi yapýsal özellikleri ve geliþme yörüngeleri doðrultusunda perçin ekonomilerine farklý tepkiler verdiðini söyleyebiliriz.

This article focuses on the Turkish automotive industry and examines the sector’s resilience using secondary data. The empirical investigation is based on the concept of the rivet effect and its impact on firm survival within the first tier supply chain of local original equipment manufacturers that operate in the Marmara region. This region is considered the industrial heartland of the Turkish economy and is an example of a mega-city region comprising multiple clusters: Bursa, Istanbul, Kocaeli, and Sakarya. The study findings indicate a spatially uneven impact of the rivet hypothesis in the region. From the perspective of economic geography and regional planning, it is clear that these co-located automotive clusters differ from each other not only with respect to production organization, size, and historical evolution, but also with reference to the density and spatial composition of their supplier-customer linkages.

Sosyal ve ekonomik olanaksýzlýklar ve farklýlýklar ülkeler arasýnda olduðu gibi bölgeler hatta iller arasýnda dengesiz geliþmeye sebep olmaktadýr. Bu farklýlýklarýnýn giderilmesine yönelik uygun politikalarýn oluþturulmasý için öncelikle bölgesel geliþmiþlik düzeyinin il/bölge ya da alt bölge ölçeðinde doðru belirlenmesi ve nedenlerinin tartýþýlmasý gerekir. Ülkemiz için, farklý düzeydeki istatistiki bölgeler için geliþmiþliði tartýþabilmek/karþýlaþtýrabilmeyi saðlayabilmek için günün toplumsal, ekonomik ve teknolojik geliþimlerini/deðiþimlerini göz önüne alan geliþmiþliði en iyi ifade eden yeni bir veri seti önerisinin ortaya koyulmasý amaçlanmaktadýr. Bu amaca iliþkin olarak, ülkemizde 1980’den bugüne yapýlan tüm geliþmiþlik düzeyi çalýþmalarýnda kullanýlan deðiþkenlere yönelik çalýþma kapsamýnda önerilen 3S (sýralama, sýnýflama, seçme) yaklaþýmý sistematik bir deðerlendirme saðlamýþtýr. Böylelikle, bölgesel geliþmiþlik düzeyi çalýþmalarýnda kullanýlabilecek deðiþkenler, nedenleri ile belirlenerek üzerinde uzlaþýlmýþ bir veri seti oluþturulmasý öngörülmüþtür. Periyodik, karþýlaþtýrmaya olanak veren bulgularla bölgelerin farklýlýklarý ve benzerliklerinin ortaya konulmasý, gerçekçi sýralama ve sýnýflamalarýnýn yapýlmasý, sonuçta düzey farklýlýklarýný azaltacak bölgesel politikalarýn oluþturulmasý beklenmektedir.

Social and economic inequalities and differences lead to unbalanced development between regions and provinces, as well as between countries. In order to establish the appropriate policies to eliminate these differences, it is necessary to first accurately determine the level of development on a provincial/regional or sub-regional scale and to discuss the causes. The aim of this study was to present a new dataset proposal that takes today’s social, economic, and technological changes into account to describe development in order to be able to discuss and compare different regions. With this in mind, a systematic assessment of the 3S (sorting, classification, selection) approach was proposed within the scope of the study for variables used to study development in our country since 1980. Variables that can be used in studies of the level of regional development and the reasons for their use were determined, and a conventional data set was created. The regular comparison of comparable findings will enable an accurate view of the differences and similarities between regions, a realistic sorting and classification, and regional policies that will ultimately reduce differences in the level of development.

Günümüzde kültürel peyzajlar hýzlý ve radikal deðiþimler geçirmektedirler. Bu deðiþimler kültürel peyzajlarýn korunmasý ve yönetilmesi baðlamýnda deðiþimi anlama ve tanýmlama konusunu gündeme getirmiþtir. Bu kapsamda deðiþimin tespiti üzerine farklý bakýþ açýlarýna sahip birçok araþtýrma bulunmaktadýr. Bu çalýþmada ise niceliksel bir yöntem olan tarihi peyzaj deðerledirmesi ve niteliksel bir yöntem olan rehberli gezi birlikte, Bursa’nýn Ýznik ilçesinde uygulanmýþtýr. Bu amaçla tarihi peyzaj deðerlendirmesi kapsamýnda, alana ait 1943,1953,1963,1973,1997,2011,2016 hava fotoðraflarý ve 1839 yýlýna ait harita sayýsallaþtýrýlmýþtýr. Buna ek olarak rehberli gezi yöntemi kapsamýnda saha çalýþmasýnda 28 adet rehberli gezi yapýlmýþtýr. Özellikle Unesco’nun 2012 yýlýnda yapmýþ olduðu güncel tarihi kentsel peyzaj tanýmý kapsamýnda, her iki yöntem çalýþma alanýnda uygulanmýþ ve elde edilen bulgular, üç baþlýkta toplanmýþtýr. Bunlar doðal çevredeki deðiþimler, somut kültürel mirastaki deðiþimler ve somut olmayan kültürel mirastaki deðiþimlerdir. Her bir baþlýktaki deðiþim süreçleri neden sonuç iliþkisi içinde net olarak belirlenmiþtir. Araþtýrma sonucunda, Ýznik kentinin sahip olduðu kültürel peyzaj deðerlerinin zaman içinde deðiþtiði tespit edilmiþtir. Bu kapsamda kültürel peyzajlarýn sürdürülebilirliði saðlanmasýnda farklý yöntemlerin birlikte kullanýlmasýnýn pozitif etkisi belirlenmiþtir.

Cultural landscapes are undergoing rapid and radical changes. These changes have brought about the concept of understanding and defining change in the context of conservation and management of cultural landscapes. There are many studies with different perspectives on the determination of such change. In this study, a quantitative method of historical landscape assessment and the commented walk method were applied to an analysis of the Ýznik district of Bursa. Aerial photographs from 1943,1953,1963,1973,1997, 2011, and 2016, as well as a map from 1839 were digitized for a historical landscape assessment. In addition, 28 commented walks were conducted as part of the fieldwork. The findings were examined in 3 categories using the 2012 United Nations Educational, Scientific and Cultural Organisation definition of a historic urban landscape: changes in natural heritage, changes in tangible cultural heritage, and changes in intangible cultural heritage. Causes of the change processes in each category were identified. As a result of the research, it was determined that the cultural landscapes of Ýznik had changed over time. The combined use of different methods can have a positive effect on the sustainability of cultural landscapes.

Türkiye’de kentsel dönüþüm üzerine gerçekleþtirilmiþ çok sayýda çalýþma bulunmaktadýr. Ancak, kentsel dönüþümün yerel siyaset ile iliþkisi daha fazla araþtýrma yapýlmasý gereken bir çalýþma alanýdýr. Bunun için öncelikle kentsel dönüþümü deðiþen kentsel siyasi coðrafya ile iliþkili biçimde ele almak; dönüþüm alanlarýnda yerel seçim sonuçlarýnýn deðiþimine odaklanmak gerekmektedir. Makale kapsamýnda gerçekleþtirdiðimiz araþtýrma, bu yönde atýlmýþ sýnýrlý bir ilk adýmdýr. Çalýþma, kentsel dönüþüm odaklý politikalarýn yerel siyasetin dinamiklerini deðiþtirmekte olduðu tespitinden yola çýkmaktadýr. Bu deðiþen dinamikleri araþtýrmanýn ilk adýmý, farklý siyasi partilerin kentsel dönüþüme iliþkin politikalarýnýn ve uygulamalarýnýn yerel seçim sonuçlarýna etkisini sorgulamaktýr. Böylesi bir araþtýrma için en iyi örneklerden biri, merkezi yönetimin ve yerel yönetimin farklý siyasi partilerde olduðu Ýzmir kentidir. Ýzmir, Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý ve Ýzmir Büyükþehir Belediyesi aracýlýðýyla, AKP ve CHP tarafýndan yürütülmekte olan kentsel dönüþüm uygulamalarýnýn yoðunlaþtýðý bir örnektir. Makale kapsamýnda, Ýzmir’de 2009 ve 2014 yerel seçim sonuçlarýný temel alan bir araþtýrma gerçekleþtirilmiþtir. Ýzmir’in ilçe ve mahalle düzeyinde siyasi coðrafyasýndaki süreklilikler ve deðiþimler ortaya konmuþ; özellikle kentsel dönüþüme konu olan mahallelere odaklanýlmýþtýr. Makalemiz birbiriyle iliþkili önemli bulgularý ortaya koymaktadýr. Ýlk bulgu, hem merkez kentte hem de bu merkezin çeperinde yer alan ilçelerde yerel seçimlerde CHP’nin oy kaybý ile AKP’nin oy kazancýný çarpýcý bir þekilde göstermektedir. Ýkinci bulgumuz, “kentsel dönüþüm alaný” ilan edilen mahallelerin önemli bir bölümünde yerel seçim sonuçlarý itibariyle CHP’nin oy kaybýndaki ve AKP’nin oy kazancýndaki eþ zamanlýlýða dikkat çekmektedir. Üçüncü bulgu, kentsel dönüþüm alaný ilaný iki farklý yasal dayanaða göre (6306 ve 5393/73 sayýlý yasalar) yapýlsa dahi; sonuç olarak bu alanlarýn önemli bir bölümünde, AKP’nin oy oranlarý artarken CHP’nin oy oranlarý azalmaktadýr. Makalemiz, kentsel dönüþüm alaný ilan edilen mahallelerde tespit edilen çarpýcý yerel siyasal deðiþimlerin altýný çizmekte ve bunlarýn derinlemesine araþtýrýlmasýna yönelik olarak çözümleyici bir çerçeve öne sürmektedir.

A large number of studies of urban transformation have been conducted in Turkey; however, broader research regarding the relationship between urban transformation and local politics is needed. Urban transformation should be evaluated through the changing dynamics of urban political geography and an examination of the changes in local election results in transformation zones. This study argues that the political background of urban transformation has been changing the dynamics of local politics. In order to analyze these dynamics, the influence of the policies of different political parties on urban transformation issues and the effects of implementation on local election results should be investigated. Izmir is an appropriate case for this kind of research, as the central and local governance are managed by different political parties. In Izmir, there are examples of urban transformation application areas that were declared/managed by the Ministry of Environment and Urbanization, which is led by the Justice and Development Party (AKP), as well as the Izmir Metropolitan Municipality, which is led by the Republican People’s Party (CHP). Data from the local election results of 2009 and 2014 in Izmir were utilized in this research and continuities and discontinuities of political geography are presented at both the district and neighborhood level, with a special focus on transformation zones in the neighborhoods of Ýzmir. Important, related findings are discussed. First, there is the decrease in CHP votes and an increase in AKP votes in the local elections of the districts of the central city and the districts of the metropolitan periphery. The same vote change pattern for the same period was observed in the majority of neighborhoods that were officially declared urban transformation areas in 2 local elections. As a third finding, it was observed that the AKP has been gaining votes in the majority of neighborhoods officially designated urban transformation areas by 2 separate laws implemented by the party (Law No. 6306 and Law No. 5393/73). This study underlines local political changes in neighborhoods that have been declared urban transformation areas and recommends an analytical framework for further studies in order to conduct more comprehensive and detailed research.

Bu makalenin temel amacý, kent hakký kavramýný kentsel dönüþüm tehdidi altýndaki bir gecekondu mahallesi üzerinden tartýþmaktýr. Makale, temel olarak kavramýn materyal olmayan, ampirik boyutlarýnýn altýný çizmektedir. Bu baðlam içinde makalenin teorik kýsmýnda Lefebvre’in ortaya attýðý, bireyin istediði yerde yaþama ve kendi geleceðine karar verme hakký olarak da anlaþýlabilecek kent hakký kavramý tartýþýlacaktýr.
Bu noktadan hareketle, kentsel dönüþüm tehdidini deneyimleyen Ýstanbul Derbent mahallesinde bir araþtýrma yapýlmýþtýr. Bundaki amacýmýz, gecekondu mahallesindeki insanlarýn nasýl yaþadýklarýný ve gelecekte nasýl yaþamak istediklerini araþtýrmaktý. Buna ek olarak bu makale, mevcut kentsel dönüþüm ihtimalinin mahalledekilerin taleplerinin aksi yönde iþlediðini göstermeyi amaçlamaktadýr. Dolayýsýyla makale iki temel izleðe sahiptir. Öncelikle, Derbent mahallesinde yaþayanlarýn nasýl bir hayat tarzýna sahip olduðu anlaþýlmaya çalýþýlacak, ikinci olarak mahalle sakinlerin gelecekte nasýl bir mahalle hayal ettikleri aktarýlacaktýr. Bulgular, mahalle sakinlerinin çok güçlü bir mekansal aidiyet hissine sahip olduklarýný göstermektedir. Saha araþtýrmasý tespitlerimize göre Mahalle sakinleri mekâna ve komþularýna duygusal baðlýlýk içindeler. Biz de bu makalede, mekâna baðlýlýðýn bu duygusal boyutlarýnýn kent hakkýnýn çok önemli birer parçasý olduðunu tartýþmaya açýyoruz.

The main objective of this article was to discuss the concept of the right to the city using the example of a gecekondu settlement, sometimes referred to as a squatters’ neighborhood or a slum, that is part of a transformation project. The article primarily emphasizes the importance of the immaterial and empirical dimensions of the concept of the right to the city. Within this context, the theoretical part of the article is based on the Lefebvrian concept of the right to the city, which may be explained as the right to live anywhere one wishes to live and/or to decide one’s own future.
Starting from this point, a study of Istanbul’s Derbent neighborhood, a gecekondu neighborhood undergoing an urban transformation process, was conducted. The goal was to seek tangible information on how the inhabitants of the gecekondu neighborhood were currently living and how they wish to live in the future. Additionally, how the urban transformation process is progressing in the opposite direction for this area is illustrated. The findings revealed that Gecekondu inhabitants have a strong sentiment of belonging to the place. They are emotionally attached to the location and to their neighbors. These emotional, intangible, and invisible dimensions of place attachment are very important components of the right to the city.