Tekirdað Kent Merkezinin “Yürünebilirlik” Açýsýndan Deðerlendirilmesinde Bir Yöntem Araþtýrmasý

Ýnsanýn, çevre ile bütünleþmesini saðlamak için kullandýðý en büyük olanaklardan biri hareket yeteneðidir. Bu baðlamda yürünebilirlik kavramý önem kazanmaktadýr. Yürünebilir çevreler oluþturmak; her türlü yaya, özellikle engelliler, yaþlýlar, küçük çocuklu ebeveyn-ler gibi dezavantajlý gruplar için güvenli ve rahat ortam saðlanmasý, tüm yaþayanlarýn kamusal yaþama katýlabilmesi ve saðlýklý bir yaþam için önemlidir. Yürünebilir bir çevre için en baþta yapýlý çevrenin hangi unsurlarýnýn insanlarý yürümeye teþvik ettiðini bilmek gereklidir. Yapýlan bilimsel araþtýrmalarla temel ilke ve bulgularda yürünebilirliði etkileyen, birbirlerine yakýn özellikte kriterler vurgulan-maktadýr. Ancak halen belirlenen kriterlerin göreceli önemi ile ilgili tartýþma devam etmektedir. Her þehir yaþayanlarý ve yaþam alanlarý ile farklý karakteristik özelliklere sahiptir. Yürünebilirlik üzerine yapýlan her araþtýrma, sonuç bulgularýyla literatüre önemli katký saðlayacaktýr. Makale kapsamýnda yürünebilirliðe dair bir çalýþma bulunmayan Tekirdað kent merkezi için yürünebilirliði etkileyen faktörlerin ve var olan yaya hareketinin sistemli ve objektif bir þe-kilde hem matematiksel hem gözlemsel olarak deðerlendirildiði bir yöntem önerisinde bulunulmaktadýr. Çalýþma, yaya yoðun alanlarýn belirlenmesinde ve kentsel biçimlenme özelliklerinin yaya hareketi üzerindeki etkisinin anlaþýlmasýnda mekan dizimi analiz yöntemi; yürünebilirliðe etki eden faktörlerin belirlenmesi ve deðerlendirilmesine iliþkin gözlemsel analiz yöntemi; yaya hareket yoðunluðunun belirlenmesinde sayým yönteminin kullanýldýðý deneysel bir araþtýrmadýr. Sonuç bulgularýyla, yürünebilirliðe etki eden kriterler ortaya çýkartýlarak, bu kriterlerin yaya hareketi oluþumundaki öne-mi ve kentsel biçimlenme özellikleri ile yaya hareketi arasýndaki iliþki kanýtlanmýþtýr. Yaklaþýmýn, yürünebilirlik bazlý çalýþmalarda mevcut ulaþým akslarýnýn yürünebilirlik kapasitelerinin deðerlendirilmesinde yönlendirici bir araç olarak kullanýmý önerilmektedir.

A Methodological Research in Evaluation of “Walkability” of Tekirdag City Center

One of the possibilities that people use to get integrated with environment is the ability of motion. In this regard, the term “walk-ability” gains importance. By creating walkable environments; it’s possible to provide pedestrians especially disadvantaged minorities - such as handicapped and elderly, parents with baby kids - with safer and comfortable environments; it’s also important for residents to have good life and to mix in public activities. It’s essential to know what environmental aspects tempt people to walk in order to form a walkable environment. Scientific re-searches with fundamental principals and findings suggest some closely related criteria that affect walkability. However the relative importance of those criteria are being argued. Each and every city has unique characteristics with its’ residents and spaces. Every research made, would make a remarkable contribution to its’ literature with conclusions and findings. Through this research, a method is being suggested which helps to determine the aspects that affect walkability in Tekirdag city center where there had no previously made research, and which helps to assess pedestrian movement systematically and objectively via mathematics and observations This is an experimental reasearch in which space syntax analysis method has been utilized to determine pedestrian dense areas and to understand how urban configuration affects pedestrian movement; observational analysis method has been utilized to determine and assess factors that affect walkability; counting method has been utilized to determine density of pedestrian movement. Through conclusional findings, criteria that affect walkability brought to forward and the relation between the importance of pedestrian movement and aspects of urban configuration and the pedestrian movement has been proven. This approach is advised to be utilized as a guidance in assessing walkability capacities of current transportation routes.