Ýstanbul Anadolu Yakasý D-100 Karayolu Üzerindeki Alýþveriþ Merkezlerinin Trafiðe Etkisi

Dünya’da ve Türkiye’de alýþveriþ merkezlerinin toplam cirosunun sürekli artmasý ve sahip olduklarý iþlevlerin çeþitlenmesi ile farklý yapýda ve büyüklükte alýþveriþ merkezleri ortaya çýkmaktadýr. Bu alýþveriþ merkezleri, genellikle geniþleme potansiyeli, ulaþýlabilirliði ve çekim gücü yüksek olan karayolu kenarlarýnda ve kavþak noktalarýnda yer seçmektedir. Ancak alýþveriþ merkezleri, geniþ otopark imkanlarý ile taþýt odaklý tasarlanan kullanýmlardýr. Bu nedenle alýþveriþ merkezleri, kentin ana ulaþým akslarýnda trafiði olumsuz etkileyen kullanýmlara dönüþmektedir. Bu baðlamda araþtýrma, “alýþveriþ merkezleri, ana ulaþým güzergahlarýndaki trafik yoðunluðunu arttýrmaktadýr” hipotezi üzerine oluþturulmuþtur. Bu çalýþmanýn amacý, ana ulaþým koridoru üzerindeki alýþveriþ merkezlerinin güzergâha olan etkisini ortaya koymaktýr. Bunu yaparken “ÝBB Yol Gösteren” uygulamasý ile alýþveriþ merkezleri çevresindeki trafik yoðunluðu gözlemlenmiþtir. Alýþveriþ merkezlerinin konumu, türü ve perakende yapýsý ile trafik yoðunluðu arasýndaki iliþkiyi irdelemek amacýyla matris hazýrlanmýþtýr. “Manuel trafik sayýmý” ile alýþveriþ merkezlerinin ürettiði trafik akýmý hesaplanmýþ, bölgesel ve karma kullanýmlý alýþveriþ merkezlerinin güzergaha etkisi tartýþýlmýþtýr. Bu çalýþmadan elde edilen bulgular ise D-100 Karayolu’ndan gelen trafik akýmýnýn ortalama %20’si, alýþveriþ merkezlerinden dolayý oluþmaktadýr. Ayrýca alýþveriþ merkezinin yer seçimine yönelik kriterler ile kent içerisindeki alýþveriþ merkezlerinin ulaþýmýna ve eriþilebilirliðine (yaya geçitlerinin düzenlenmesi, otopark kullanýmýnýn kýsýtlanmasý gibi) iliþkin öneriler getirilmiþtir.

The Impact of Shopping Centers on Istanbul Anatolian Side D-100 Highway on Traffic

Shopping centers of different sizes and structures are emerging with the diversification of their functions and increasing turnover from shopping centers in the world and in Turkey. These shopping malls generally choose places on the highway sides or intersections which expansion potential, accessibility and power of attraction are high. However, Shopping malls are vehicle-oriented designed uses with large parking facilities. Therefore, shopping malls turn into uses that negatively affect traffic on the city's main transportation axes. In this context, the research was built on the hypothesis that "shopping malls increase the traffic density on the main transportation routes". The aim of this study is to determine the effect of shopping centers on the main transportation corridor on this route. While doing this, the traffic density around the shopping centers has been observed with the "ÝBB Guiding" application. The matrix was prepared to examine the relationship between the location, type and retail structure of shopping centers and traffic density. With the "manual traffic count", the traffic flow generated by shopping centers was calculated, and the effects of regional and mixed-use shopping centers on the route were discussed. The findings obtained from this study, average 20% of the traffic flow from the D-100 Highway was formed due to the shopping center. In addition, the criteria for the location selection of the shopping center and suggestions regarding the transportation and accessibility of the shopping centers in the city (arrangement of pedestrian crossings, restriction of the use of parking lots) were brought.