Kentsel Dönüþüm ve Yerel Siyasetin Deðiþen Dinamikleri: 2009 ve 2014 Ýzmir Yerel Seçim Sonuçlarý Baðlamýnda Bir Araþtýrma

Türkiye’de kentsel dönüþüm üzerine gerçekleþtirilmiþ çok sayýda çalýþma bulunmaktadýr. Ancak, kentsel dönüþümün yerel siyaset ile iliþkisi daha fazla araþtýrma yapýlmasý gereken bir çalýþma alanýdýr. Bunun için öncelikle kentsel dönüþümü deðiþen kentsel siyasi coðrafya ile iliþkili biçimde ele almak; dönüþüm alanlarýnda yerel seçim sonuçlarýnýn deðiþimine odaklanmak gerekmektedir. Makale kapsamýnda gerçekleþtirdiðimiz araþtýrma, bu yönde atýlmýþ sýnýrlý bir ilk adýmdýr. Çalýþma, kentsel dönüþüm odaklý politikalarýn yerel siyasetin dinamiklerini deðiþtirmekte olduðu tespitinden yola çýkmaktadýr. Bu deðiþen dinamikleri araþtýrmanýn ilk adýmý, farklý siyasi partilerin kentsel dönüþüme iliþkin politikalarýnýn ve uygulamalarýnýn yerel seçim sonuçlarýna etkisini sorgulamaktýr. Böylesi bir araþtýrma için en iyi örneklerden biri, merkezi yönetimin ve yerel yönetimin farklý siyasi partilerde olduðu Ýzmir kentidir. Ýzmir, Çevre ve Þehircilik Bakanlýðý ve Ýzmir Büyükþehir Belediyesi aracýlýðýyla, AKP ve CHP tarafýndan yürütülmekte olan kentsel dönüþüm uygulamalarýnýn yoðunlaþtýðý bir örnektir. Makale kapsamýnda, Ýzmir’de 2009 ve 2014 yerel seçim sonuçlarýný temel alan bir araþtýrma gerçekleþtirilmiþtir. Ýzmir’in ilçe ve mahalle düzeyinde siyasi coðrafyasýndaki süreklilikler ve deðiþimler ortaya konmuþ; özellikle kentsel dönüþüme konu olan mahallelere odaklanýlmýþtýr. Makalemiz birbiriyle iliþkili önemli bulgularý ortaya koymaktadýr. Ýlk bulgu, hem merkez kentte hem de bu merkezin çeperinde yer alan ilçelerde yerel seçimlerde CHP’nin oy kaybý ile AKP’nin oy kazancýný çarpýcý bir þekilde göstermektedir. Ýkinci bulgumuz, “kentsel dönüþüm alaný” ilan edilen mahallelerin önemli bir bölümünde yerel seçim sonuçlarý itibariyle CHP’nin oy kaybýndaki ve AKP’nin oy kazancýndaki eþ zamanlýlýða dikkat çekmektedir. Üçüncü bulgu, kentsel dönüþüm alaný ilaný iki farklý yasal dayanaða göre (6306 ve 5393/73 sayýlý yasalar) yapýlsa dahi; sonuç olarak bu alanlarýn önemli bir bölümünde, AKP’nin oy oranlarý artarken CHP’nin oy oranlarý azalmaktadýr. Makalemiz, kentsel dönüþüm alaný ilan edilen mahallelerde tespit edilen çarpýcý yerel siyasal deðiþimlerin altýný çizmekte ve bunlarýn derinlemesine araþtýrýlmasýna yönelik olarak çözümleyici bir çerçeve öne sürmektedir.

Urban Transformation and Changing Dynamics of Local Politics: Analyzing the Results of the 2009 and 2014 Local Elections in Izmir

A large number of studies of urban transformation have been conducted in Turkey; however, broader research regarding the relationship between urban transformation and local politics is needed. Urban transformation should be evaluated through the changing dynamics of urban political geography and an examination of the changes in local election results in transformation zones. This study argues that the political background of urban transformation has been changing the dynamics of local politics. In order to analyze these dynamics, the influence of the policies of different political parties on urban transformation issues and the effects of implementation on local election results should be investigated. Izmir is an appropriate case for this kind of research, as the central and local governance are managed by different political parties. In Izmir, there are examples of urban transformation application areas that were declared/managed by the Ministry of Environment and Urbanization, which is led by the Justice and Development Party (AKP), as well as the Izmir Metropolitan Municipality, which is led by the Republican People’s Party (CHP). Data from the local election results of 2009 and 2014 in Izmir were utilized in this research and continuities and discontinuities of political geography are presented at both the district and neighborhood level, with a special focus on transformation zones in the neighborhoods of Ýzmir. Important, related findings are discussed. First, there is the decrease in CHP votes and an increase in AKP votes in the local elections of the districts of the central city and the districts of the metropolitan periphery. The same vote change pattern for the same period was observed in the majority of neighborhoods that were officially declared urban transformation areas in 2 local elections. As a third finding, it was observed that the AKP has been gaining votes in the majority of neighborhoods officially designated urban transformation areas by 2 separate laws implemented by the party (Law No. 6306 and Law No. 5393/73). This study underlines local political changes in neighborhoods that have been declared urban transformation areas and recommends an analytical framework for further studies in order to conduct more comprehensive and detailed research.