Planning. 2018; 28(2): 236-251 | DOI: 10.14744/planlama.2018.65487

Çocuklarýn Orta-Yüksek Þiddetteki Fiziksel Aktivite Düzeyi Mekâna Göre Deðiþiyor mu?

Gözde Ekþioðlu Çetintahra, Ebru Çubukçu
Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlýk Fakültesi, Þehir ve Bölge Planlama Bölümü, Ýzmir

Son yýllarda çocuklarda obezitenin önlenmesinde fiziksel aktivitenin önemi sýklýkla vurgulanmakta, haftada en az 3 gün ve günde en az 60 dakika orta-yüksek þiddette fiziksel aktivite (OYFA) yapmanýn önemi hatýrlatýlmaktadýr. Kentsel alanda çocuklarýn aktif olabilecekleri mekânlarýn tasarlanmasý hiç kuþkusuz çok önemlidir. Ancak fiziksel aktiviteyi teþvik edecek ve fiziksel aktivite düzeyini arttýracak mekânsal özelliklerin neler olduðu, mekân düzenleme disiplinlerince henüz tartýþýlmaktadýr ve bulgular net deðildir. Bu çalýþmada, çocuklarýn konut ve okul yakýn çevresindeki farklý mekânlarda gerçekleþtirdikleri OYFA oranlarý ve düzeyleri karþýlaþtýrýlmýþ, farklý mekanlarda gerçekleþtirilen OYFA üzerinde bireysel, mekânsal ve sosyal özelliklerin etkisi irdelenmiþtir. Yaþlarý 9–12 arasýnda deðiþen 47 çocuðun aktivite düzeyi ve aktivitesinin konumu, akselerometre ve Küresel Konumlandýrma Sistemi aygýtlarý ile 7 gün boyunca izlenmiþtir. Çocuklarýn konut ve okul yakýn çevresinde OYFA’da bulunduklarý kentsel mekânlar; açýk alanlar, açýk yeþil alanlar, sokaklar ve okul bahçesi gibi alt sýnýflara ayrýlmýþtýr. Sonuçlar çocuklarýn toplam aktivite süresinin çoðunu konut yakýn çevresindeki sokaklarda ve okul bahçesinde gerçekleþtirdiðini, buna raðmen en yüksek aktivite ortalamasýnýn açýk yeþil alanlarda olduðunu göstermiþtir. Ayný zamanda bulgular, çocuklarýn aktivite için tercih ettikleri mekânlarýn konut yakýn çevresi dýþýnda okul yakýn çevresini de kapsayabileceðini göstermektedir. Çocuklarýn OYFA için tercih ettiði mekanlarýn, fiziksel (destinasyon yoðunluðu, mesafeler) ve sosyal çevre (ebeveynin çocuðunu fiziksel aktiviteye teþviki, ebeveynin genelde tercih ettiði ulaþým türeli) özellikleri ile çocuðun bireysel özelliklerinden (yaþ, devlet ya da özel okulda eðitim alma, Beden Kitle Ýndeksi) etkilendiðine dair bulgularda elde edilmiþtir. Bu çalýþmada kullanýlan özgün yöntem (çocuklarýn aktivite düzeylerinin ve aktivite konumlarýnýn izlenmesi) kentsel tasarým disiplini için önemlidir.

Anahtar Kelimeler: Akselerometre, çocuklarda fiziksel aktivite; kentsel mekan; kentsel tasarým Küresel Konumlandýrma Sistemi (KKS).

---

How Do Children’s Moderate-To-Vigorous Physical Activity Levels Vary in Different Settings?

Gözde Ekþioðlu Çetintahra, Ebru Çubukçu
Department of City and Regional Planning, Dokuz Eylul University, Faculty of Architecture, Ýzmir, Turkey

In recent years, the importance of physical activity for the prevention of child obesity has been emphasized. Children are recommended to participate in 60 minutes of moderate-to-vigorous physical activity (MVPA) at least 3 days per week. Without doubt, designing activity spaces for children in urban areas is a necessity. Spatial features that may encourage physical activity are still being discussed and numerous studies have produced unclear findings. This research is an examination of children’s activity (intensity and duration) around their home and school, including analysis of how personal, physical, and social environment characteristics influence where children choose to be active (increase in intensity and duration of activity). The activity of a total of 47 children who were between 9 and 12 years old was monitored via accelerometer and geographic positioning systems devices for 7 days. The frequency and intensity of activity in green areas, streets, and open spaces around the children’s home and school were analyzed and compared. The results indicated that children tended to be active on the streets near the home and the school yard more often, rather than in other settings (such as green areas or open spaces). However, the intensity of the activity was greater in green areas around the home. The results also indicated that the environment around a child’s school is as important as the area in close vicinity to the home (neighborhood) to increase children’s physical activity. Moreover, the findings also indicated that children choose MVPA locations based on physical (destination density, distances) and social environment characteristics (parent encouragement of physical activity, transportation mode that parents tend to use, attendance at a public or private school), as well as their individual characteristics (gender, body mass index). In addition to the findings, the study also makes an important contribution to the discipline of urban design with the original methodology used to determine the locations of children’s physical activity.

Keywords: Accelerometer, children’s physical activity; urban space; urban design; Geographic Positioning Systems (GPS).

---