Çocuk için daha yaþanýr bir Ýstanbul için öneriler: Baþakþehir Kiptaþ Toplu Konut ve Küçük Ayasofya Mahallesi örneði [Planning]
Planning. 2013; 23(3): 134-146 | DOI: 10.5505/planlama.2013.02418

Çocuk için daha yaþanýr bir Ýstanbul için öneriler: Baþakþehir Kiptaþ Toplu Konut ve Küçük Ayasofya Mahallesi örneði

Okþan Tandoðan1, Nilgün Ergun2
1Ýstanbul Teknik Üniversitesi, Peyzaj Mimarlýðý, Ýstanbul
2Ýstanbul Teknik Üniversitesi, Þehir Ve Bölge Planlama, Ýstanbul

Kentleþmenin getirdiði sorunlarý en hýzlý ve belirgin þekilde yaþayan Ýstanbul, çocuðun gereksinimlerine, beklenti ve isteklerine cevap vermemekte, çocuða güvenli ortamlar sunamamaktadýr. Yoðun yapýlaþma nedeni ile açýk alanlarýn azalmasý, otomobil sahipliðinin artmasýna baðlý olarak trafik yükünün artmasý gibi nedenlerle Ýstanbul’un açýk mekanlarý çocuklar için tehlikeli mekanlar haline gelmekte, Ýstanbul çocuk için yaþanýlýr bir kent olmaktan uzak kalmaktadýr. Bunun sonucu olarak günümüz çocuklarý konut yakýn çevresi olarak adlandýrýlan alanlarýn, özellikle sokaklarýn kendisine tanýdýðý olanaklardan mahrum kalmakta, sosyal, kültürel, zihinsel geliþimleri olumsuz yönde etkilenmektedir.
Bu çalýþmanýn çýkýþ noktasý “Child Friendly City - Çocuk Dostu Kent” kavramý ve giriþimleridir. Çalýþmanýn amacý, Ýstanbul’da çocuðun mevcut durumunu iki farklý yerleþim yeri örneðinde ortaya koymak ardýndan Ýstanbul’un çocuk için daha yaþanýr kýlýnmasý için çözüm önerileri getirmektir.
Çalýþma alaný Fatih Ýlçesi’ne baðlý kent merkezinde yer alan tarihi bir mahalle yerleþmesi olan Küçük Ayasofya Mahallesi ve bir toplu konut alanýnda yer alan Baþakþehir Ýlçesi’ne baðlý Baþakþehir Kiptaþ 5. Etap Salacak Sitesi’dir. Çalýþmanýn yöntemi çalýþma alaný ile ilgili sayýsal verilerin temininin, gözlem, fotoðraf çekimi çalýþmalarýnýn ve çocuklarla yapýlan anket çalýþmasýnýn gerçekleþtirildiði alan araþtýrmalarýndan oluþmaktadýr.
Çalýþmanýn ilk aþamasýnda çalýþma alanlarý ile ilgili gerekli bilgiler elde edilmiþ, gözlem, fotoðraf çekimi vb. çalýþmalar ile objektif veriler ortaya konmuþtur. Ýkinci aþamada çalýþma alanlarýna yürüme mesafesinde bulunan ve çocuklarýn en büyük sýklýkta devam ettiði devlet okullarýnda 7-14 yaþ arasýndaki çocuklarla anket çalýþmasý gerçekleþtirilmiþtir.
Çalýþmanýn sonunda çocuk anketleri ve yerleþme alanýna ait objektif veriler birlikte deðerlendirilerek yerleþme alanlarý çocuðun fiziksel çevresi açýsýndan irdelenmiþ ve bu yerleþme alanýnýn fiziksel çevre açýsýndan çocuk için daha yaþanýlýr kýlýnmasý için yapýlmasý gerekenler tespit edilmiþ ve öneriler getirilmiþtir.

Anahtar Kelimeler: çocuk dostu kent, sokak, okul bahçesi, güvenli rota, çocuk oyun alaný

Proposals for a more livable Istanbul for child: Examples of Kiptas Basaksehir Housing Estate and Kucuk Ayasofya Neighboorhood

Okþan Tandoðan1, Nilgün Ergun2
1Istanbul Technical Universty, Landscape Architecture, Istanbul
2Istanbul Technical Universty, Urban and Regional Planning, Istanbul

Istanbul, undergoing the problems of urbanization in a rapid and remarkable way, is not able to meet the needs, expectations and desires of the child and is not able to provide safe environments to them. Due to the problems such as decrease in open air areas as a result of dense settlement, and increment in traffic load after high car possession, the open spaces of Ýstanbul have been becoming dangerous for children. As a result of this, today’s children are being deprived of facilities that close neighborhood which is supposed to present, in particular the streets. Thus their social, cultural and mental developments are being negatively effected.
The starting point of this study is the concept and initiatives of ‘Child Friendly City’. The aim of this study is to put forward child’s current condition at two different settlement examples, then to offer solutions to make Istanbul more livable for the child.
The study areas are Küçük Ayasofya Neighboorhood and Baþakþehir Kiptaþ 5.Stage Salacak Site. The method of the study consists of field surveys which include collection of numeric data related to the study area, observation studies, photography and child survey studies.
In the first stage of the study, necessary information about study areas have been gained and objective data have been presented through observations and photographs. In the second stage, surveys have been conducted with children at the age of 7-14.
At the last stage, upon the evaluation of child surveys and objective data relating to the settlements together, study areas have been examined in terms of physical environment’s child. At the end of the study, applications that should be performed which will make these settlements more livable for the children in terms of physical environment have been identified, and then proposals have been brought forward.

Keywords: child friendly city, street, schoolyard, safe route, playground

Okþan Tandoðan, Nilgün Ergun. Proposals for a more livable Istanbul for child: Examples of Kiptas Basaksehir Housing Estate and Kucuk Ayasofya Neighboorhood. Planning. 2013; 23(3): 134-146

Sorumlu Yazar: Okþan Tandoðan, Türkiye
Makale Dili: Türkçe
LookUs & Online Makale